
10 Nov στοιχεία ανακριτικού συστήματος στη διαιτητική διαδικασία
- Αξιοσημείωτα είναι τα στοιχεία ανακριτικού συστήματος τα οποία διαπιστώνονται στη νομολογία των διαιτητικών δικαστηρίων του άρθρου 25Α Ν. 3614/2007, διαφοροποιώντας την από τα κρατούντα στο χώρο των πολιτικών δικαστηρίων, τα οποία υπενθυμίζεται ότι θα ήταν αρμόδια να κρίνουν επί των διαφορών μεταξύ των μερών λόγω της ιδιότητας του ΚτΕ ως Ν.Π.Ι.Δ., εάν δεν είχε επιλεγεί η υπαγωγή στη διαιτησία.
- Σε αυτά συγκαταλέγονται η λήψη υπόψη προσθέτων στοιχείων, που υποβλήθηκαν το πρώτον μετά τη συζήτηση και συγκεκριμένα με το υπόμνημα αξιολόγησης μαρτυρικών καταθέσεων[1], όπως και η λήψη υπόψιν στοιχείων προσκομισθέντων αλλά μη προβληθέντων σε ισχυρισμό. Πράγματι, με την διαιτητική απόφαση 8/2015 το δικαστήριο έλαβε υπόψη του, και μάλιστα ως βάση του συλλογισμού του, στοιχεία τα οποία είχαν μεν προσκομισθεί με το δικόγραφο προτάσεων του προσφεύγοντος αναδόχου, ωστόσο δεν είχαν προβληθεί σε ισχυρισμό. Ειδικότερα, το Διαιτητικό δικαστήριο έλαβε υπόψη του μια απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής του ΚτΕ, η οποία μάλιστα αφορούσε σε μεταγενέστερο των επίδικων περιστατικών χρονικό διάστημα. Επί τη βάσει όσων συνομολογούσε με αυτήν η καθ’ης σχετικά με την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε σε συγκεκριμένο τομέα του επίδικου Έργου, το διαιτητικό δικαστήριο ήχθη στο συμπέρασμα ότι τα αυτά ίσχυαν, κατά λογική αναγκαιότητα, και κατά τον κρίσιμο προγενέστερο χρόνο των επίδικων περιστατικών.
Εξέταση μαρτύρων αυτοπροσώπως και κατ’ αντιπαράσταση
- Πολλά εκ των διαιτητικών δικαστηρίων δεν αρκέστηκαν στις υποβληθείσες ένορκες βεβαιώσεις αλλά ζήτησαν και αυτοπρόσωπη εξέταση μαρτύρων, και μάλιστα κατ’ αντιπαράσταση. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις εξετάσθηκαν διαφορετικοί μάρτυρες για τις διαφωνίες της ίδιας ομάδας. Η κατ’ αντιπαράσταση εξέταση μαρτύρων, η οποία αποτελεί την εξαίρεση στην τακτική δίκη, έγινε ο κανόνας ενώπιον των διαιτητικών δικαστηρίων του άρθρ. 25Α Ν. 3614/2007.
Επιρροές από τη νομοθεσία δημοσίων έργων σε επιμέρους ζητήματα
- Κάποιες διαιτητικές αποφάσεις αρκέσθηκαν σε πιθανολόγηση ως προς την κρίση του διαιτητικού δικαστηρίου[2], γεγονός που μαρτυρά την επιρροή του άρθρ. 77 παρ. 5 Ν. 3669/2008[3] (νομοθεσίας δημοσίων έργων).
- Σε όλες τις περιπτώσεις συμφωνήθηκε η λήψη ένορκης κατάθεσης – βεβαίωσης με κλήτευση τρεις ημέρες πριν, όπως προβλέπει και η νομοθεσία δημοσίων έργων (άρθρ. 77 παρ. 5 Ν. 3669/2008).
Πραγματογνωμοσύνη
- Η διεξαγωγή πραγματογνωμοσύνης προβλέπεται ρητά στο άρθρ. 25Α παρ. 8 εδ. γ’ του Ν. 3614/2007[4]. Την δυνατότητα αυτή αξιοποίησε διαιτητικό δικαστήριο, το οποίο διέταξε πραγματογνωμοσύνη με προδικαστική του απόφαση, επιφυλασσόμενο να προβεί σε οριστική κρίση μετά από το πόρισμα αυτής[5].
Ενδιαφέρον έχει πάντως η διαπίστωση ότι επί συνόλου άνω των 100 διαφωνιών από την ίδια συγχρηματοδοτούμενη σύμβαση έργου, οι οποίες υπήχθησαν στην διαιτητική διαδικασία του άρθρου 25Α Ν. 3614/2007, μόνο μία τεχνική πραγματογνωμοσύνη διετάχθη από διαιτητικό δικαστήριο, και τούτο μολονότι τεχνικά ζητήματα τέθηκαν στην συντριπτική πλειοψηφία των διαφωνιών που κρίθηκαν εξ όσων φυσικά είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε
[1] Διαιτητική απόφαση 127/2015.
[2] Διαιτητική απόφαση 52/2015.
[3] Άρθρο 77 παρ. 5 Ν. 3669/2008
Δικαστική επίλυση διαφορών
(…)5. Η συζήτηση και η διεξαγωγή της απόδειξης ολοκληρώνονται σε μια δικάσιμο, ανεξάρτητα από τη δικαιοδοσία που υπάγεται η υπόθεση. Αν ο χρόνος δεν επαρκεί, επιτρέπεται διακοπή για άλλη ημέρα και ώρα ενώπιον των ίδιων δικαστών, με προφορική ανακοίνωση που καταχωρίζεται στα Πρακτικά και επέχει θέση κλήτευσης όλων των διαδίκων, των μαρτύρων και εκείνων που δεν παρίστανται.
Ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου ή προξένου λαμβάνονται υπόψη μόνο αν έχουν δοθεί ύστερα από κλήτευση του αντιδίκου τρεις (3) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν από τη βεβαίωση και, αν πρόκειται να δοθούν στην αλλοδαπή, οκτώ (8) τουλάχιστον ημέρες πριν από αυτή. Η απόφαση εκδίδεται το ταχύτερο και αρκεί πιθανολόγηση. Οι αποφάσεις του διοικητικού ή πολιτικού εφετείου είναι αμέσως εκτελεστές.
[4] Άρθρο 25Α παρ. 8 Ν. 3614/2007
Η Διαιτησία διεξάγεται στην Αθήνα, στην ελληνική γλώσσα και διέπεται από τις διατάξεις 867 έως 903 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Το Δικαστήριο εφαρμόζει τους όρους της παρούσας και τις διατάξεις της κείμενης Ελληνικής Νομοθεσίας. Η απόφαση λαμβάνεται υπό των Διαιτητών κατά πλειοψηφία. Το διαιτητικό Δικαστήριο δικαιούται, στο πλαίσιο εκκρεμούσας σε αυτό διαφοράς, να διατάσσει τη διενέργεια σχετικής πραγματογνωμοσύνης και να εκδίδει και αποφάσεις προσωρινής αναστολής.
[5] Από 22/07/2015 προδικαστική διαιτητική απόφαση και διαιτητική απόφαση 121/2015 του ίδιου διαιτητικού δικαστηρίου.