23 May Ο ΜΕΤΟΙΚΟΣ
Ο γάλλος τραγουδιστής και συνθέτης Ζωρζ Μουστακί, δημιουργός τραγουδιών που έγιναν κλασικά, όπως τα «Milord» και «Le Meteque», έφυγε σήμερα το πρωί σε ηλικία 79 ετώνλ, μέτοικος στον κόσμο μας.
Ο Ζωρζ Μουστακί, το πραγματικό όνομα του οποίου ήταν Γιούσεφ Μουστακί (ενδεικτικό και αυτό της σημασίας των ονομάτων που ζήσαμε με χίλιους αλβανούς γιώργηδες στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια), γεννήθηκε στις 3 Μαΐου 1934 στην Αλεξάνδρεια. Οι γονείς του ήταν Έλληνες Σεφαραδίτες Εβραίοι από την Κέρκυρα, οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει στην Αίγυπτο αδειάζοντας τον τόπο από μια ποιότητα που ακόμη οφείλουμε να θρηνούμε καθώς κατά τα λοιπά το γένος αυτό διώχθηκε.
Στην κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια, η οικογένεια Μουστακί είχε βιβλιοπωλείο και ερχόταν σε επαφή με πολλές κουλτούρες. Οι γονείς του έδωσαν στον μικρό Μουστακί και στις αδερφές του γαλλική παιδεία, βάζοντάς τον σε γαλλικό σχολείο. Ο ίδιος λέει για την καταγωγή του σε συνέντευξή του μια διδακτική για πολλούς ιστορία:
«Έχω γεννηθεί στην Αλεξάνδρεια και έτσι έχω μια ιδιαίτερη ευαισθησία σε ό,τι ελληνικό έφεραν και έσπειραν οι Πτολεμαίοι στη γενέτειρά μου. Είμαι Έλληνας από πατέρα, μητέρα και παππού, με ρίζες στη Μικρά Ασία, τα Ιωάννινα, τη Ζάκυνθο και την Κέρκυρα. Η Αλεξάνδρεια, αν και μου χάρισε τον κοσμοπολιτισμό των Πτολεμαίων, με απομάκρυνε από την ελληνικότητά μου. Η Αίγυπτος ζούσε τότε σ’ ένα κοσμοπολίτικο, πολύγλωσσο παζάρι. Οι άνθρωποι επικοινωνούσαν σε πολλές γλώσσες – Αραβικά, Αγγλικά, Γαλλικά. Η Αλεξάνδρεια με άνοιξε στον κόσμο… Οι πρόγονοί μου μιλούσαν όλοι Ελληνικά. Η θεία μου η Ροζάντι μέχρι τα πέντε χρόνια της αρνιόταν να μιλήσει, έως τη μέρα που ήρθαν στο σπίτι συγγενείς από την Ιταλία. Από τότε, η θεία άρχισε να μιλάει, αλλά μόνο στα Ιταλικά. Έτσι, εξαιτίας της επιλεκτικής αλαλίας της θείας μου, τα Ελληνικά απαγορεύτηκαν στην οικογένειά μου και η γλώσσα του Δάντη έγινε η μητρική μου γλώσσα.»
Το 1951 πήγε στο Παρίσι και εντυπωσιάστηκε από τον τραγουδοποιό Ζωρζ Μπρασέν (Georges Brassens) “. Ο Μουστακί παντρεύτηκε πολύ νέος, σε ηλικία 20 ετών, και έχει μια μεγάλη οικογένεια, που μέλη της ζουν σε Γαλλία, Ισραήλ, Βραζιλία και Βενεζουέλα.
Ο Μουστακί τραγούδησε σε πολλές γλώσσες: Γαλλικά, Ιταλικά, Ελληνικά, Πορτογαλικά, Ισπανικά, Αγγλικά και Αραβικά. Εγραψε περίπου 300 τραγούδια για τους μεγαλύτερους Γάλλους ερμηνευτές, όπως η Εντίτ Πιάφ ή ο Υβ Μοντάν, πριν τα τραγουδήσει ο ίδιος με επιτυχία.
Τα πιο διάσημα τραγούδια του παραμένουν το «Milord» (1958), γραμμένο για την Εντίτ Πιάφ και μεταφρασμένο σ’ ολόκληρο τον κόσμο, μετά το «Le Meteque» (Ο Μέτοικος, 1969), που τραγουδήθηκε αρχικά από την Πία Κολόμπο και το ρεφρέν του έχει κάνει το γύρο του πλανήτη.
Πολλά άλλα από τα τραγούδια του έγιναν κλασικά, όπως αυτά που ερμήνευσε το 1966 ο Σερζ Ρεζιανί (“Sarah”, “Ma liberte”, “Ma solitude”, “Votre fille a vingt ans”), αλλά επίσης τα “La Dame Brune” (το τραγούδησε η Μπαρμπαρά το 1968) ή ακόμη τα “Joseph” και “La Marche de Sacco et Vanzetti”.
Ο Ζωρζ Μουστακί, ο οποίος ήταν επίσης ζωγράφος, ζούσε εδώ και πάνω από 40 χρόνια στο Ιλ Σεν-Λουί, στο Παρίσι. Για όσους από εμάς έχουμε γαλλική παιδεία η απουσία του θα είναι μεγάλη όπως η παρουσία του υπήρξε λόγος να μάθουμε τη γαλλική γλώσσα! Για την Ελλάδα που τον υιοθέτησε ως Ελληνα όπως και πολλούς άλλους που άνθισαν εκτός Ελλάδας είναι μια μεγάλη απώλεια επίσης. Λίγες φορές ο Λυκαβηττός σείστηκε όπως με τα τραγούδια του. Και κανείς μας δεν ξεχνά τη Μελίνα να τον συγοντάρει.
Η είδηση δεν είναι νομική το δίχως άλλο. Τα ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ την προβάλλουν με συγκίνηση ενόψει του αντιρατσιστικού νόμου ως συμβολή στους ξένους του κόσμου και στη μοναξιά τους. Ας είναι καλοτάξειδος σε κόσμους χωρίς ξένους και μετοίκους.
