01 Jul ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ: ΠΔ 113/2013
ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 113 (ΦΕΚ Α 146/14.6.2013)
Καθιέρωση ενιαίας διαδικασίας αναγνώρισης σε αλλοδαπούς και ανιθαγενείς του καθεστώτος του
πρόσφυγα ή δικαιούχου επικουρικής προστασίας σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2005/85/ΕΚ
του Συμβουλίου «σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες με τις οποίες τα κράτη
μέλη χορηγούν και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα» (L 326/13.12.2005) και άλλες
διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α) του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου» (Α 34), όπως
τροποποιήθηκε με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 1440/1984 (Α 70) και της παρ. 2 του ιδίου άρθρου, β)
του άρθρου 3 του ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 ν. 1892/1990 (Α 101), γ)
του άρθρου 4 του ν. 1338/1983, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 6 παρ. 4 του ν. 1440/1984
και τροποποιήθηκε με τα άρθρα 7 του ν. 1775/1988 (Α 101), 31 του ν. 2076/1992 (Α 130), 19 του
ν. 2367/1995 (Α 261), 22 του ν. 2789/2000 (Α 21), 48 του ν. 3427/2005 (Α 312) και 91 του ν.
3862/2010 (Α 113).
2. Τις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 5 του ν. 3907/2011 «Ιδρυση Υπηρεσίας Ασύλου και
Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της
Οδηγίας 2008/115/ΕΚ «σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την
επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών» και λοιπές διατάξεις» (Α 7).
3. Τις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 3 του ν. 2362/1995 «Περί δημοσίου λογιστικού ελέγχου των
δαπανών του κράτους και άλλες διατάξεις» (Α 247), όπως η παράγραφος αυτή τροποποιήθηκε με
το άρθρο 22 παρ. 3 του Ν. 3871/2010 (Α 141).
4. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά
Οργανα, που κωδικοποιήθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α 98).
5. Τις διατάξεις του π.δ. 85/2012 «Ιδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση
υπηρεσιών» (Α 141), όπως τροποποιήθηκε με τα π.δ. 88/2012 (Α 143), 94/2012 (Α 149) και
98/2012 (Α 160).
6. Τις διατάξεις της υπ αριθ. Υ48 από 9-7-2012 απόφασης του Πρωθυπουργού «Καθορισμός
αρμοδιοτήτων του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα» (Β 2105).
7. Τις διατάξεις της υπ αριθ. Υ 39 από 4-07-2012 απόφασης του Πρωθυπουργού «Ανάθεση
αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών Χαράλαμπο Αθανασίου» (Β 2091).
8. Τις διατάξεις της υπ αριθ. ΟΙΚ. 14362/20/18.07.2012 κοινής απόφασης του Πρωθυπουργού και
του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον
Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Νικόλαο Παναγιωτόπουλο» (Β 2166).
9. Τα έγγραφα αριθ. ΟΙΚ. 1021/25-2-2013 και ΟΙΚ. 1043/25-2-2013 της Υπηρεσίας Ασύλου.
10. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος προκαλούνται οι ακόλουθες
δαπάνες, οι οποίες προβλέπονται στο π.δ. 114/2010 και στο ν. 3907/2011:
α) Δαπάνες, οι οποίες δεν είναι δυνατό να προσδιοριστούν, διότι εξαρτώνται από πραγματικά
γεγονότα και αφορούν: ι) Στην επιμόρφωση του προσωπικού και στη διοργάνωση σεμιναρίων
(άρθρα 6 παρ. 2β, 17 παρ. 7α και 31 παρ. 5). Η εν λόγω δαπάνη θα καλύπτεται εξ ολοκλήρου από
τον προϋπολογισμό της Ύπατης Αρμοστείας ή της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Στήριξης για το Ασυλο
και σε διαφορετική περίπτωση από τον προϋπολογισμό της Υπηρεσίας Ασύλου (Ε.Φ. 43630 ΚΑΕ
0881). ιι) Στην παροχή υπηρεσιών διερμηνείας (άρθρο 8 παρ. 1β). Η εν λόγω δαπάνη θα
καλύπτεται από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου για τα έτη
2013 έως 2015 και για τα επόμενα οικονομικά έτη, σε περίπτωση που δεν συνεχιστεί η
χρηματοδότηση από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, από
τον προϋπολογισμό της Υπηρεσίας Ασύλου (Ε.Φ. 43630 ΚΑΕ 0871). ιιι) Στην πραγματοποίηση
ιατρικών εξετάσεων (άρθρο 11 παρ. 3). Η εν λόγω ενδεχόμενη δαπάνη, εφόσον πραγματοποιηθεί,
θα βαρύνει τον προϋπολογισμό της Υπηρεσίας Ασύλου (Ε.Φ. 43630 ΚΑΕ 0871). β) Δαπάνη ύψους
1.700.000 ευρώ περίπου ετησίως από την αμοιβή των μελών των Επιτροπών Προσφυγών, η οποία
θα καλυφθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων μέχρι την 31η/3/2014 και σε περίπτωση που
δεν συνεχιστεί η χρηματοδότηση από το ανωτέρω Ταμείο, θα καλύπτεται από τον προϋπολογισμό
της Υπηρεσίας Ασύλου (Ε.Φ. 43630 ΚΑΕ 0871).
11. Την υπ αριθ. 152/2013 Γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από πρόταση
του Υπουργού Εξωτερικών, των Αναπληρωτών Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών, των
Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Παιδείας και
Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Υφυπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και
Πρόνοιας και των Υπουργών Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δημόσιας
Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, αποφασίζουμε:
ΜΕΡΟΣ Α
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Αρθρο 1
Σκοπός του παρόντος προεδρικού διατάγματος είναι η προσαρμογή της διαδικασίας αναγνώρισης
σε αλλοδαπούς και ανιθαγενείς του καθεστώτος του πρόσφυγα ή δικαιούχου επικουρικής
προστασίας που εφαρμόζεται σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 2005/85/ΕΚ του Συμβουλίου
«σχετικά με τις ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες με τις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν
και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα» (L 326/13.12.2005) στο πλαίσιο εφαρμογής του ν.
3907/2011.
Αρθρο 2
(Αρθρα 2 και 4 Οδηγίας)
Ορισμοί
Για την εφαρμογή του παρόντος προεδρικού διατάγματος:
α. «Σύμβαση της Γενεύης» είναι η Σύμβαση περί της Νομικής Καταστάσεως των Προσφύγων, η
οποία υπεγράφη στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και κυρώθηκε με το ν.δ. 3989/1959 (Α 201),
όπως τροποποιήθηκε από το συναφές Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967,
το οποίο κυρώθηκε με τον α.ν. 389/1968 (Α 125).
β. «Αίτηση διεθνούς προστασίας» ή «αίτηση ασύλου» ή «αίτηση» είναι η αίτηση παροχής
προστασίας από το ελληνικό κράτος που υποβάλλει αλλοδαπός ή ανιθαγενής, με την οποία ζητά
την αναγνώριση στο πρόσωπο του της ιδιότητας του πρόσφυγα, σύμφωνα με τη Σύμβαση της
Γενεύης, ή την χορήγηση καθεστώτος επικουρικής προστασίας. Η αίτηση διεθνούς προστασίας
μπορεί να περιλαμβάνει και τα μέλη της οικογενείας του αιτούντος που βρίσκονται στην ελληνική
επικράτεια.
γ. «Μέλη της οικογένειας» του αιτούντος διεθνή προστασία, υπό την προϋπόθεση ότι η οικογένεια
υπήρχε πριν την είσοδο στη χώρα, θεωρούνται:
ί. Ο σύζυγος ή ο εκτός γάμου σύντροφος του με τον οποίο διατηρεί σταθερή σχέση σύμφωνα με
την ελληνική νομοθεσία όπως ισχύει,
ii. Τα ανήλικα, άγαμα και εξαρτημένα τέκνα, ανεξαρτήτως αν γεννήθηκαν σε γάμο ή εκτός γάμου
των γονέων τους ή είναι υιοθετημένα.
iii. Τα ενήλικα τέκνα του αιτούντος που πάσχουν από πνευματική ή σωματική αναπηρία και δεν
δύνανται να υποβάλουν αυτοτελώς αίτηση.
δ. «Αιτών διεθνή προστασία» ή «αιτών άσυλο» ή «αιτών» είναι ο αλλοδαπός ή ανιθαγενής, ο
οποίος δηλώνει προφορικώς ή εγγράφως ενώπιον οποιασδήποτε ελληνικής αρχής, στα σημεία
εισόδου στην ελληνική επικράτεια ή εντός αυτής, ότι ζητεί άσυλο ή επικουρική προστασία στη
χώρα μας ή με οποιονδήποτε τρόπο ζητεί να μην απελαθεί σε κάποια χώρα εκ φόβου δίωξης λόγω
φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική
ομάδα, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης ή επειδή κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη
σύμφωνα με το άρθρο 15 του π.δ. 96/2008 (Α 152) και επί του αιτήματος του οποίου δεν έχει
ληφθεί ακόμη τελεσίδικη απόφαση. Επίσης, αιτών διεθνή προστασία θεωρείται και ο αλλοδαπός, ο
οποίος υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ κατ εφαρμογή του
Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003 του Συμβουλίου, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών
για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου
που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας (L 050/25.02.2003), ή σε άλλο
κράτος που δεσμεύεται από και εφαρμόζει τον ως άνω Κανονισμό, και μεταφέρεται στην Ελλάδα
βάσει των διατάξεων του ως άνω κανονισμού.
ε. «Τελεσίδικη απόφαση» είναι η απόφαση που ορίζει εάν αλλοδαπός ή ανιθαγενής αναγνωρίζεται ή
όχι ως πρόσφυγας ή δικαιούχος επικουρικής προστασίας, η οποία δεν υπόκειται πλέον σε άσκηση
του ένδικου μέσου που προβλέπεται στο άρθρο 28.
στ. «Πρόσφυγας» είναι ο αλλοδαπός ή ο ανιθαγενής στο πρόσωπο του οποίου πληρούνται οι
προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 1Α της Σύμβασης της Γενεύης.
ζ. «Καθεστώς πρόσφυγα» είναι το καθεστώς που χορηγείται κατόπιν της αναγνώρισης από την
αρμόδια ελληνική αρχή ενός αλλοδαπού ή ανιθαγενούς ως πρόσφυγα.
η. «Πρόσωπο που δικαιούται επικουρική προστασία» είναι, με την επιφύλαξη του άρθρου 17 του
π.δ. 96/2008, ο αλλοδαπός ή ο ανιθαγενής που δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί
ως πρόσφυγας, αλλά στο πρόσωπο του συντρέχουν ουσιώδεις λόγοι από τους οποίους προκύπτει
ότι αν επιστρέψει στη χώρα της καταγωγής του ή, στην περίπτωση ανιθαγενούς, στη χώρα της
προηγούμενης συνήθους διαμονής του, κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη κατά την έννοια του
άρθρου 15 του π.δ. 96/2008 και που δεν μπορεί ή λόγω του κινδύνου αυτού δεν επιθυμεί να θέσει
εαυτόν υπό την προστασία της εν λόγω χώρας.
θ. «Καθεστώς επικουρικής προστασίας» είναι το καθεστώς που χορηγείται κατόπιν της
αναγνώρισης από την αρμόδια ελληνική αρχή ενός αλλοδαπού ή ανιθαγενούς ως δικαιούχου
επικουρικής προστασίας.
ι. «Ασυνόδευτος ανήλικος» είναι το πρόσωπο ηλικίας κάτω των 18 ετών, το οποίο φθάνει στην
Ελλάδα, χωρίς να συνοδεύεται από ενήλικα υπεύθυνο για τη φροντίδα του, σύμφωνα με την
ελληνική νομοθεσία ή πρακτική και για όσο χρόνο κανένας υπεύθυνος ενήλικος δεν ασκεί στην
πράξη την επιμέλεια του, ή ο ανήλικος που εγκαταλείπεται ασυνόδευτος μετά την είσοδο του στην
Ελλάδα.
ια. «Εκπρόσωπος ασυνόδευτου ανηλίκου» είναι ο προσωρινός ή οριστικός επίτροπος του
ανηλίκου ή το πρόσωπο που ορίζεται από τον αρμόδιο Εισαγγελέα Ανηλίκων ή, όπου δεν υπάρχει
Εισαγγελέας Ανηλίκων, από τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών για την προάσπιση των συμφερόντων του
ανηλίκου αυτού.
ιβ. «Κράτηση» είναι ο περιορισμός σε ειδικό χώρο, με αποτέλεσμα τη στέρηση της ελευθερίας του
προσώπου.
ιγ. «Αρμόδιες αρχές παραλαβής της αίτησης διεθνούς προστασίας» ή «αρμόδιες αρχές παραλαβής»
είναι τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου καθώς και τα αυτοτελή κλιμάκια των Περιφερειακών
Γραφείων Ασύλου.
ιδ. «Αρμόδιες Αρχές Εξέτασης της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας» ή «Αρμόδιες Αρχές
Εξέτασης» είναι τα Περιφερειακά Γραφεία Ασύλου και τα αυτοτελή κλιμάκια των Περιφερειακών
Γραφείων Ασύλου.
ιε. «Κεντρική αρχή» είναι η Κεντρική Υπηρεσία Ασύλου του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και
Προστασίας του Πολίτη.
ιστ. «Χώρα καταγωγής» είναι η χώρα της ιθαγένειας ή, για τους ανιθαγενείς, η χώρα της
προηγούμενης συνήθους διαμονής τους.
ιζ. «Αδεια διαμονής» είναι κάθε άδεια, η οποία εκδίδεται από τις Ελληνικές Αρχές, σύμφωνα με τον
τύπο που προβλέπει η Ελληνική νομοθεσία και η οποία επιτρέπει σε αλλοδαπό ή σε ανιθαγενή τη
διαμονή του στην ελληνική επικράτεια.
ιη. «Αποφαινόμενη Αρχή» είναι το αρμόδιο Περιφερειακό Γραφείο ή κλιμάκιο Ασύλου. Στις
περιπτώσεις του άρθρου 18 (β), η Αποφαινόμενη Αρχή εκδίδει και τη σχετική πράξη μεταφοράς κατ
εφαρμογή του άρθρου 19 του Κανονισμού 343/2003.
ιθ. «Αρμόδιες Αρχές Απόφασης» είναι η Αποφαινόμενη Αρχή, η Επιτροπή Προσφυγών της Αρχής
Προσφυγών και, στις περιπτώσεις του άρθρου 25 παρ. 5, ο Διευθυντής της Αρχής Προσφυγών.
κ. «Μεταγενέστερη αίτηση» είναι η αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται μετά
από τελεσίδικη απορριπτική απόφαση. Ως μεταγενέστερη αίτηση λογίζεται και κάθε νέα αίτηση
διεθνούς προστασίας μετά από παραίτηση κατά τις διατάξεις του άρθρου 13 παρ 1.
κα. «Ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας» είναι η απόφαση της Αποφαινόμενης Αρχής
να ανακαλέσει ή να αρνηθεί να ανανεώσει καθεστώς πρόσφυγα ή επικουρικής προστασίας.
κβ. «Παραμονή στη χώρα» είναι η παραμονή στο έδαφος της ελληνικής επικράτειας,
περιλαμβανομένων των συνόρων και των ζωνών διέλευσης.
κγ. «Σύμβουλος του αιτούντος» είναι ο νομικός, ιατρός, ψυχολόγος ή κοινωνικός λειτουργός, ο
οποίος τον υποστηρίζει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης του αιτήματος του.
κδ. «Δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία» ή «δελτίο» είναι το ειδικό ατομικό δελτίο που εκδίδεται
για τον αιτούντα κατά την διάρκεια της εξέτασης του αιτήματος του από τις αρμόδιες αρχές
παραλαβής και του επιτρέπει την παραμονή στην ελληνική επικράτεια μέχρι την έκδοση τελεσίδικης
απόφασης επί του αιτήματος.
κε. «Αιτούντες που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες» είναι οι αιτούντες που ανήκουν στις κατηγορίες
οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 11 παρ. 2 του ν. 3907/2011 (Α 7).
Αρθρο 3
(Αρθρο 3 Οδηγίας)
Πεδίο εφαρμογής
1. Το παρόν εφαρμόζεται σε όλες τις αιτήσεις διεθνούς προστασίας που υποβάλλονται στο έδαφος
της ελληνικής επικράτειας, περιλαμβανομένων των συνόρων, ή στις ζώνες διέλευσης της χώρας,
καθώς και στις διαδικασίες ανάκλησης χορηγηθέντος καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Ολες οι
αιτήσεις διεθνούς προστασίας εξετάζονται κατ αρχάς με βάση τα κριτήρια της Σύμβασης της
Γενεύης, ως προς το καθεστώς του πρόσφυγα, και, εφόσον αυτά δεν πληρούνται, εξετάζονται με
βάση τα κριτήρια του καθεστώτος επικουρικής προστασίας.
2. Το παρόν δεν εφαρμόζεται επί αιτήσεων διπλωματικού ή εδαφικού ασύλου που υποβάλλονται
σε ελληνικές διπλωματικές αρχές και μόνιμες αντιπροσωπείες στο εξωτερικό.
3. Η ερμηνεία και εφαρμογή του παρόντος γίνονται σε συμφωνία με τη Σύμβασης τη Γενεύης,
καθώς και τις διεθνείς και ευρωπαϊκές συμβάσεις προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου που
έχουν κυρωθεί από την Ελλάδα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΙΣΧΥΟΥΝ
ΚΑΘ ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Αρθρο 4
(Αρθρο 6 Οδηγίας)
Πρόσβαση στη διαδικασία
1. Κάθε αλλοδαπός ή ανιθαγενής έχει δικαίωμα υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας. Οι
αρμόδιες αρχές παραλαβής διασφαλίζουν την άσκηση του δικαιώματος υποβολής αίτησης διεθνούς
προστασίας, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών θα παρουσιασθεί αυτοπροσώπως ενώπιον των ως
άνω αρχών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 9 παρ. 1 περίπτ. α. Σε περίπτωση που ο
αιτών υπόκειται σε διαδικασία πρώτης υποδοχής ή είναι κρατούμενος, οι αρμόδιες υπηρεσίες
Πρώτης Υποδοχής ή κράτησης μεριμνούν για την άμεση ενημέρωση και παραπομπή αυτού στην
κατά τόπον αρμόδια αρχή εξέτασης, εντός των νομίμων προθεσμιών της παρ. 5 του άρθρου 11
του ν. 3907/2011 (Α 7).
2. Ο αιτών μπορεί να υποβάλει αίτηση εξ ονόματος και των μελών της οικογένειας του. Σε αυτές
τις περιπτώσεις τα ενήλικα μέλη πρέπει να συναινούν εγγράφως στην κατάθεση της αίτησης εξ
ονόματος τους ή σε αντίθετη περίπτωση να έχουν την ευκαιρία να υποβάλουν οι ίδιοι την αίτηση
τους. Η συναίνεση ζητείται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης ή το αργότερο κατά την
προσωπική συνέντευξη με το εν λόγω μέλος. Αιτών που αποκτά τέκνο μετά την είσοδο του στη
χώρα δύναται να υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας εξ ονόματος του τέκνου, η οποία
υποχρεωτικά συνοδεύεται από τη ληξιαρχική πράξη γέννησης του τέκνου. Η αίτηση αυτή
συνενώνεται με την αίτηση διεθνούς προστασίας του αιτούντος γονέα σε όποιο στάδιο και βαθμό
της διαδικασίας βρίσκεται αυτή.
3. Ο ασυνόδευτος, ή μη, ανήλικος άνω των 14 ετών δύναται να υποβάλει ο ίδιος αίτηση.
4. Ο ασυνόδευτος ανήλικος, κάτω των 14 ετών, υποβάλλει αίτηση δι εκπροσώπου, κατά τα
οριζόμενα στο άρθρο 11.
5. Αν η αίτηση διεθνούς προστασίας υποβληθεί σε μη αρμόδια αρχή, αυτή υποχρεούται να
ειδοποιήσει αμέσως την αρμόδια αρχή παραλαβής με τον προσφορότερο τρόπο και να παραπέμψει
σε αυτήν τον αιτούντα. Η Κεντρική Υπηρεσία Ασύλου μεριμνά για την ενημέρωση των αρχών στις
οποίες είναι πιθανόν να απευθυνθεί όποιος επιθυμεί να υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας,
σχετικά με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τη διαδικασία υποβολής της αίτησης, σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.
Αρθρο 5
(Αρθρο 7 Οδηγίας)
Δικαίωμα παραμονής αιτούντων – Εξαιρέσεις
1. Οι αιτούντες επιτρέπεται να παραμένουν στη χώρα μέχρι την ολοκλήρωση της διοικητικής
διαδικασίας εξέτασης της αίτησης και δεν απομακρύνονται με οποιοδήποτε τρόπο.
2. Η προηγούμενη παράγραφος δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όπου οι αρμόδιες αρχές είτε
παραδίδουν τον αιτούντα σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. βάσει ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης
σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3251/2004 (Α 127), είτε εκδίδουν αυτόν σε τρίτη χώρα με την
εξαίρεση της χώρας καταγωγής του αιτούντος ή σε διεθνή ποινικά δικαστήρια, με βάση τις διεθνείς
υποχρεώσεις της χώρας. Η παράδοση ή η έκδοση δεν πρέπει να οδηγεί σε έμμεση ή άμεση
επαναπροώθηση του ενδιαφερόμενου κατά παράβαση του άρθρου 33 παρ. 1 της Σύμβασης της
Γενεύης ή σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης σύμφωνα με το άρθρο 15 του π.δ. 96/2008. Κανένας δεν
εκδίδεται πριν εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί της αίτησης του, εφόσον επικαλείται φόβο δίωξης
στο εκζητούν κράτος.
3. Το δικαίωμα παραμονής του αιτούντος στη χώρα, σύμφωνα με την παρ. 1, δεν θεμελιώνει
δικαίωμα για χορήγηση άδειας διαμονής.
Αρθρο 6
(Αρθρο 8 Οδηγίας)
Προϋποθέσεις για την εξέταση της αίτησης
1. Οι αιτήσεις δεν απορρίπτονται, ούτε αποκλείεται η εξέταση τους για μόνο το λόγο ότι δεν
υποβλήθηκαν το ταχύτερο δυνατό.
2. Οι αποφάσεις επί των αιτήσεων λαμβάνονται σε ατομική βάση, μετά από εμπεριστατωμένη,
αντικειμενική και αμερόληπτη εξέταση. Για το σκοπό αυτό η Κεντρική Υπηρεσία Ασύλου:
α. Αναζητεί, συλλέγει, αξιολογεί και τηρεί συγκεκριμένες και ακριβείς πληροφορίες σχετικά με την
πολιτική, κοινωνική, οικονομική καθώς και τη γενική κατάσταση που επικρατεί στις χώρες
προέλευσης των αιτούντων (χώρες καταγωγής, χώρες προηγούμενης συνήθους διαμονής, χώρες
μέσω των οποίων διήλθαν κλπ.) σε συνεργασία με άλλες συναρμόδιες αρχές ή αντίστοιχες αρχές
κρατών-μελών Ε.Ε., στο πλαίσιο σχετικών συμφωνιών ή από αξιόπιστες πηγές, όπως η Υπατη
Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες. Οι πληροφορίες αυτές κοινοποιούνται στις Αρμόδιες
Αρχές Εξέτασης.
β. Μεριμνά, ώστε το προσωπικό που εξετάζει και αποφασίζει για τις αιτήσεις ή εισηγείται για τη
λήψη αποφάσεων, να γνωρίζει τη νομοθεσία και τη νομολογία περί διεθνούς προστασίας. Προς
τούτο, οργανώνει την εκπαίδευση και φροντίζει για τη συνεχή επιμόρφωση του προσωπικού.
Επίσης διοργανώνει σεμινάρια εκπαίδευσης αυτοτελώς καθώς επίσης και σε συνεργασία με την
Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Στήριξης για το
Ασυλο. Μπορεί επίσης να διοργανώνει σεμινάρια κατάρτισης με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
Κοινοποιεί στις αρμόδιες αρχές παραλαβής, εξέτασης και απόφασης τις διαθέσιμες από τηνΎπατη
Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες οδηγίες και ενημερωτικά δελτία σε θέματα διεθνούς
προστασίας.
Αρθρο 7
(Αρθρο 9 Οδηγίας)
Αιτιολόγηση και επίδοση αποφάσεων
και άλλων διαδικαστικών εγγράφων
1. Οι αποφάσεις επί της αίτησης διεθνούς προστασίας συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων
μεταφοράς βάσει του Κανονισμού (ΕΚ) 343/2003 επιδίδονται στον αιτούντα με μέριμνα της
αρμόδιας αρχής εξέτασης. Η επίδοση πραγματοποιείται το ταχύτερο δυνατό μετά την έκδοση της
απόφασης και αφού ειδοποιηθεί ο αιτών προκειμένου να προσέλθει για την παραλαβή της
απόφασης σε συγκεκριμένη ημερομηνία. Η ειδοποίηση πραγματοποιείται, με βάση τα δηλωθέντα
υπευθύνως από τον ίδιο πλέον πρόσφατα στοιχεία επικοινωνίας, με επιστολή, τηλεγράφημα,
τηλεομοιοτυπία, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή τηλεφώνημα. Για την πράξη αυτή γίνεται από τον
αρμόδιο υπάλληλο σχετική μνεία στο φάκελο του αιτούντος ή σε ειδικό βιβλίο, η οποία πρέπει να
φέρει χρονολογία και ώρα διενέργειας της πράξης, το όνομα και την υπογραφή του υπαλλήλου που
προέβη στην ειδοποίηση και το είδος της πράξης στην οποία προέβη. Εάν ο αιτών είναι
κρατούμενος ή παραμένει σε Περιφερειακές Υπηρεσίες Πρώτης Υποδοχής, η απόφαση παραδίδεται
στον προϊστάμενο του οικείου καταστήματος ή εγκατάστασης ο οποίος μεριμνά για την άμεση
επίδοση στον κρατούμενο σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και ενημερώνει σχετικά την αρμόδια
αρχή εξέτασης.
2. Εάν ο αιτών δεν ανταποκριθεί ή δεν καταστεί δυνατόν να ανευρεθεί με τα μέσα που
αναφέρονται στην παρ. 1, η επίδοση διενεργείται το αργότερο κατά την επόμενη προσέλευση του
αιτούντος για ανανέωση του ειδικού δελτίου από τις αρμόδιες αρχές. Εάν ο αιτών δεν εμφανισθεί
το αργότερο κατά την επόμενη εργάσιμη ημέρα μετά τη λήξη του δελτίου, η επίδοση θεωρείται ότι
έχει πραγματοποιηθεί κατά την ημέρα αυτή. Σε αυτήν την περίπτωση, συντάσσεται σχετική έκθεση
επίδοσης, αντίγραφο της οποίας αποστέλλεται με επιστολή στην τελευταία δηλωθείσα διεύθυνση
του αιτούντος.
3. Οταν η επίδοση διενεργείται παρουσία του αιτούντος, ο αιτών ενημερώνεται από διερμηνέα σε
γλώσσα που κατανοεί, μνεία δε του γεγονότος αυτού γίνεται στη σχετική έκθεση επίδοσης. Οταν η
επίδοση διενεργείται με άλλο τρόπο επισυνάπτεται και έντυπο σε γλώσσα που κατανοεί ο αιτών
που εξηγεί το περιεχόμενο του εγγράφου, τις συνέπειες του για τον ίδιο και τις ενέργειες στις οποίες
δύναται να προβεί.
4. Η απόφαση που απορρίπτει αίτηση διεθνούς προστασίας αναφέρει τους πραγματικούς και
νομικούς λόγους της απόρριψης. Στην απορριπτική απόφαση γίνεται μνεία για την προθεσμία προς
άσκηση προσφυγής, για το όργανο ενώπιον του οποίου ασκείται καθώς και για τις συνέπειες
παρόδου άπρακτης της προθεσμίας αυτής.
5. Προσκλήσεις του αιτούντος από την αρμόδια αρχή εξέτασης στη συνέντευξη που αναφέρεται
στο άρθρο 17 και από την Αρχή Προσφυγών σε ακρόαση κατά το άρθρο 26 πραγματοποιούνται
με
κάθε πρόσφορο μέσο, μεταξύ των οποίων όσα αναφέρονται στο τρίτο εδάφιο της παρ. 1, που
εξασφαλίζει ότι ο αιτών έλαβε γνώση της πρόσκλησης. Δεν απαιτείται πρόσκληση, εφόσον στον
αιτούντα έχει οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία συνέντευξης ή προφορικής ακρόασης σε
προγενέστερο στάδιο της διαδικασίας και του έχει εξηγηθεί η σημασία και το περιεχόμενο των
διαδικασιών αυτών. Κάθε άλλη πρόσκληση ή κλήση του αιτούντα πραγματοποιείται με τα μέσα
που αναφέρονται στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 1. Για κάθε μη ρυθμιζόμενο θέμα από την
παρούσα παράγραφο εφαρμόζεται αναλόγως η παράγραφος 2 του άρθρου 6 του Κώδικα
Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α 45).
6. Οι αποφάσεις επί των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, οι αποφάσεις διακοπής εξέτασης αίτησης
και οι αποφάσεις ανάκλησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας κοινοποιούνται στην Διεύθυνση
Αλλοδαπών του Αρχηγείου Ελληνικής Αστυνομίας. Επιπλέον, οι αποφάσεις των Επιτροπών
Προσφυγών κοινοποιούνται στον Υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.
7. Οταν έχει υποβληθεί αίτηση εξ ονόματος των μελών της οικογένειας του αιτούντος, που
επικαλούνται τους ίδιους λόγους, η αρμόδια αρχή απόφασης μπορεί να εκδίδει μια απόφαση που
αφορά όλα τα μέλη της οικογένειας.
Αρθρο 8
(Αρθρο 10 Οδηγίας)
Εγγυήσεις για τους αιτούντες
1. Οι αιτούντες, κατά την εφαρμογή των διατάξεων των Κεφαλαίων Γ και Δ έχουν τα ακόλουθα
δικαιώματα:
α. Ενημερώνονται, σε γλώσσα την οποία κατανοούν, για τη διαδικασία που ακολουθείται, τα
δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, το γεγονός ότι οι πληροφορίες που παρέχουν στις αρχές
κατά τη διάρκεια της εξέτασης της αίτησης τους παραμένουν εμπιστευτικές, για τις συνέπειες της
μη συμμόρφωσης προς τις υποχρεώσεις τους και της μη συνεργασίας με τις αρχές καθώς και για τις
συνέπειες της ρητής ή σιωπηρής ανάκλησης της αίτησης τους. Επίσης, ενημερώνονται για τις
προθεσμίες και τα μέσα που έχουν στη διάθεση τους, ώστε να συμμορφωθούν με την υποχρέωση
υποβολής των στοιχείων που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης τους. Οι πληροφορίες
τους παρέχονται εγκαίρως ώστε να ασκήσουν τα δικαιώματα τους και να συμμορφωθούν με τις
υποχρεώσεις που περιγράφονται στο άρθρο 9. Οι πληροφορίες αυτές δύναται να παρέχονται και
τηλεφωνικώς ή με αυτοματοποιημένο τρόπο.
β. Τους παρέχονται υπηρεσίες διερμηνέα για να υποβάλουν την αίτηση τους και να εκθέσουν την
υπόθεση τους στις αρμόδιες αρχές παραλαβής και εξέτασης και για τη διεξαγωγή της συνέντευξης ή
προφορικής ακρόασης σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, εφόσον δεν μπορεί να εξασφαλισθεί η
αναγκαία επικοινωνία χωρίς αυτόν. Η δαπάνη της διερμηνείας βαρύνει το Δημόσιο. Η παροχή
υπηρεσιών διερμηνείας όπου αυτή απαιτείται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας διεθνούς
προστασίας δύναται να παρέχεται και εξ αποστάσεως με τη χρήση κατάλληλων τεχνικών μέσων
επικοινωνίας, σε περίπτωση που η φυσική παρουσία διερμηνέα δεν είναι πρόσφορη.
γ. Επιτρέπεται η επικοινωνία τους με τηνΎπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. για τους Πρόσφυγες ή με
κάθε άλλη οργάνωση που παρέχει νομική, ιατρική και ψυχολογική συνδρομή.
δ. Εφοδιάζονται ατελώς από την αρμόδια αρχή παραλαβής, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των
διαδικασιών καταγραφής, με το δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία, το οποίο φέρει τη
φωτογραφία τους. Το δελτίο αυτό αποτελεί προσωρινό τίτλο, δεν θεμελιώνει δικαίωμα για έκδοση
άδειας διαμονής, διασφαλίζει την απόλαυση των δικαιωμάτων των αιτούντων όπου αυτά
προβλέπονται από κείμενες διατάξεις, εξασφαλίζει τις απαραίτητες αναγκαίες συναλλαγές κατά το
χρόνο ισχύος του και τους επιτρέπει την παραμονή στην ελληνική επικράτεια. Τον τύπο, το
περιεχόμενο και τις προδιαγραφές του ως άνω δελτίου καθορίζει ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης και
Προστασίας του Πολίτη. Στο δελτίο αυτό μπορεί να αναφέρεται περιορισμός της κυκλοφορίας του
αιτούντος σε τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Το δελτίο έχει διάρκεια ισχύος μέχρι 6 μήνες και
ανανεώνεται έως την έκδοση τελεσίδικης απόφασης επί της αίτησης διεθνούς προστασίας. Ο
Διευθυντής της Υπηρεσίας Ασύλου δύναται, με απόφαση του, να περιορίζει την διάρκεια ισχύος των
δελτίων ανάλογα με την αναμενόμενη διάρκεια έκδοσης των αποφάσεων επί των αιτήσεων
διεθνούς προστασίας. Η αρμόδια αρχή παραλαβής δύναται να περιορίζει την διάρκεια ισχύος του
δελτίου συγκεκριμένου αιτούντος για μικρότερο χρονικό διάστημα εφόσον τούτο κρίνεται
αναγκαίο για την απρόσκοπτη και ταχεία ολοκλήρωση της εξέτασης της αίτησης. Το δελτίο
παραδίδεται υποχρεωτικά από τον αιτούντα στην αρμόδια αρχή εξέτασης κατά την επίδοση σε
αυτόν της απόφασης επί της αίτησης του και παύει αυτοδικαίως να ισχύει. Με αντίστοιχο δελτίο
εφοδιάζονται και τα μέλη της οικογένειας του αιτούντος. Στην περίπτωση που ο αιτών κρατείται ή
παραμένει σε εγκαταστάσεις Πρώτης Υποδοχής ή όσο διαρκεί η εξέταση της αίτησης που έχει
υποβληθεί σύμφωνα με το άρθρο 24, το προαναφερόμενο δελτίο χορηγείται μετά την άρση της
κράτησης, ή το πέρας παραμονής σε εγκαταστάσεις Πρώτης Υποδοχής ή αφού του επιτραπεί η
είσοδος στο έδαφος της χώρας σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 2. Στις περιπτώσεις αυτές ο αιτών
οφείλει να παρουσιασθεί εντός 10 ημερών στην αρμόδια αρχή εξέτασης ή παραλαβής για να
δηλώσει τα στοιχεία επικοινωνίας του.
ε. Ενημερώνονται σχετικά με το αποτέλεσμα της απόφασης επί της αίτησης διεθνούς προστασίας
σε γλώσσα που κατανοούν, καθώς και για τη δυνατότητα προσβολής της απορριπτικής απόφασης
και της σχετικής προθεσμίας.
2. Η απόφαση επί της αίτησης διεθνούς προστασίας εκδίδεται και επιδίδεται στον αιτούντα το
ταχύτερο δυνατόν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7.
3. Καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης της αίτησης διεθνούς προστασίας, οι αρμόδιες
κατά το νόμο αρχές αναγνωρίζουν και θεωρούν το γνήσιο της υπογραφής αιτούντων με την
επίδειξη του δελτίου. Στις περιπτώσεις κράτησης, παραμονής σε Περιφερειακές Υπηρεσίες Πρώτης
Υποδοχής ή κατά τη διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 24, οι αρμόδιες κατά τον νόμο αρχές
αναγνωρίζουν και βεβαιώνουν την υπογραφή των αλλοδαπών βάσει των στοιχείων που έχουν
δηλώσει.
Αρθρο 9
(Αρθρο 11 Οδηγίας)
Υποχρεώσεις των αιτούντων
1. Οι αιτούντες υποχρεούνται να συνεργάζονται με τις αρμόδιες αρχές στο μέτρο που αυτό είναι
αναγκαίο για τη διεκπεραίωση της αίτησης τους, συμπεριλαμβανομένης και της διαπίστωσης των
στοιχείων της ταυτότητας τους. Ειδικότερα, σε κάθε περίπτωση, οι αιτούντες υποχρεούνται να:
α. Παρουσιάζονται ενώπιον των αρμοδίων αρχών αυτοπροσώπως χωρίς καθυστέρηση ή στον
καθοριζόμενο από τις οικείες διατάξεις χρόνο να υποβάλλουν τα αιτήματα τους. Αίτηση διεθνούς
προστασίας, παραίτηση από αυτήν, προσφυγή κατά απορριπτικής απόφασης, μεταγενέστερη
αίτηση και αίτηση για ανανέωση του δελτίου αιτούντος διεθνή προστασία υποβάλλονται
αυτοπροσώπως, εκτός αν συντρέχουν λόγοι ανωτέρας βίας, όπως σοβαρή ασθένεια, σοβαρή
σωματική αναπηρία ή κράτηση, οι οποίοι θα πρέπει να αποδεικνύονται με ανάλογο πιστοποιητικό ή
βεβαίωση δημόσιας υπηρεσίας. Στις προαναφερόμενες περιπτώσεις ανωτέρας βίας η αίτηση
περιλαμβάνει δήλωση του αιτούντος ότι γνωρίζει τις προϋποθέσεις της παρούσας παραγράφου. Σε
κάθε περίπτωση, η εκκίνηση της διαδικασίας εξέτασης μιας αίτησης διεθνούς προστασίας τελεί υπό
την προϋπόθεση της διαπίστωσης της συνδρομής των ως άνω λόγων, καθώς και της
αυτοπρόσωπης εμφάνισης του αιτούντος ενώπιον των αρμοδίων αρχών παραλαβής.
β. Παραδίδουν το ταξιδιωτικό έγγραφο ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο έχουν στην κατοχή τους και
σχετίζεται με την εξέταση της αίτησης και των στοιχείων που πιστοποιούν την ταυτότητα των
ιδίων και των μελών της οικογένειας τους, τη χώρα προέλευσης και τον τόπο καταγωγής τους,
καθώς και την οικογενειακή τους κατάσταση. Η αναγνώριση της ιδιότητας του δικαιούχου
διεθνούς προστασίας δεν προϋποθέτει απαραιτήτως την υποβολή αποδεικτικών στοιχείων. Στις
περιπτώσεις που παραδοθούν τα ανωτέρω έγγραφα συντάσσεται πρακτικό παράδοσης-
παραλαβής,
αντίγραφο του οποίου χορηγείται στον αιτούντα.
γ. Ενημερώνουν αμέσως τις αρμόδιες αρχές παραλαβής ή/και εξέτασης για τη διεύθυνση κατοικίας
ή διαμονής τους και τα άλλα στοιχεία επικοινωνίας τους καθώς και για κάθε μεταβολή των ως άνω
στοιχείων. Επίσης, υποχρεούνται να δέχονται κάθε επίδοση ή κοινοποίηση στον πιο πρόσφατο
τόπο διαμονής ή κατοικίας που έχουν δηλώσει.
δ. Συνεργάζονται με τις αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια κάθε νόμιμης έρευνας σχετικά με την
αίτηση τους.
ε. Δέχονται σωματική έρευνα και έρευνα των αντικειμένων που φέρουν, φωτογραφίζονται, και
δακτυλοσκοπούνται, εφόσον είναι άνω των 14 ετών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
2. Για τις υποχρεώσεις αυτές και τα δικαιώματα που παρέχονται σύμφωνα με το άρθρο 8,
ενημερώνονται ειδικά οι αιτούντες σε γλώσσα που κατανοούν και συντάσσεται προς τούτο σχετικό
αποδεικτικό, στο οποίο αναφέρεται η γλώσσα επικοινωνίας.
Αρθρο 10
(Αρθρα 15 και 16 Οδηγίας)
Εκπροσώπηση και συνδρομή
1. Οι αιτούντες έχουν δικαίωμα να συμβουλεύονται με δαπάνη τους δικηγόρο ή άλλο σύμβουλο σε
θέματα σχετικά με την αίτηση τους. Εφόσον ειδικές διατάξεις δεν ορίζουν διαφορετικά για
συγκεκριμένες πράξεις, η εξουσιοδότηση αιτούντων προς δικηγόρο για την εκπροσώπηση τους
ενώπιον των αρχών του παρόντος μπο
