| Ο νέος είναι ωραίος |
|
|
| Ο παλιός είναι αλλιώς |
|
|
| Ο φιλοξενούμενος |
|
|
| Άρωμα γυναίκας |
|
|
|
Ρόναλντ Ντουόρκιν
Ο Ρόναλντ Ντουόρκιν (1931-2013), ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του δικαίου του 20ού αιώνα, έφυγε χθες. Ο Ντουόρκιν γεννήθηκε στο Ρόουντ Αϊλαντ των ΗΠΑ. Σπούδασε νομικά και φιλοσοφία στο Χάρβαρντ και την Οξφόρδη. Δίδαξε φιλοσοφία του δικαίου στο Yale μέχρι το 1969 όταν διαδέχθηκε τον μεγάλο φιλόσοφο Χέρμπερτ Χαρτ στην έδρα θεωρίας του δικαίου της Οξφόρδης. Το 1998 εγκατέλειψε την Οξφόρδη και συνέχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου ενώ από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 δίδασκε ταυτόχρονα και στο Πανεπιστήμιο της Νέα Υόρκης. Το μέηλ του εκεί θα σιγήσει πλέον. Θα διαβάσετε όμως εκεί http://philosophy.fas.nyu.edu/object/ronalddworkin σημαντικές on line δημοσιεύσεις του.
Ο Ντουόρκιν ποτέ δεν αρκέστηκε στα θεωρητικά ερωτήματα που έθετε η αναλυτική φιλοσοφία του δικαίου μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Από το πρώτο του έργο («Παίρνοντας τα δικαιώματα στα σοβαρά», 1977) διαπλέκει τη φιλοσοφία του δικαίου με την πολιτική φιλοσοφία και το συνταγματικό δίκαιο. Δεν περιορίστηκε άλλωστε στην έρευνα, στη συγγραφή και στα μαθήματα στα πανεπιστήμια. Ως ένας από τους σημαντικότερους δημόσιους διανοούμενους των ΗΠΑ τα τελευταία 40 χρόνια αρθρογραφούσε συστηματικά στο New York Review of Books για θέματα της επικαιρότητας, υπερασπίζοντας πάντα με πολεμικό τρόπο αλλά και ισχυρά επιχειρήματα τα ατομικά, τα πολιτικά και τα κοινωνικά δικαιώματα. Το βασικό ερώτημα που τον απασχολεί είναι η ερμηνεία του αμερικανικού Συντάγματος. Έρχεται σε σύγκρουση με τους θετικιστές αλλά και με όσους υποστηρίζουν τη γραμματική ή την ιστορική ερμηνεία υιοθετώντας ένα είδος ιδιότυπης δυναμικής ερμηνείας του δικαίου που βασίζεται σε ηθικές αρχές - οι οποίες ενυπάρχουν μέσα στο κείμενο του Συντάγματος αλλά και στο σώμα των δικαστικών αποφάσεων που το ερμηνεύουν. Οι αφηρημένες αυτές ηθικές αρχές, γράφει, πρέπει να γίνουν κατανοητές ως όρια στην κρατική εξουσία. Η φορμαλιστική αυτή προσέγγιση δίνει πάντα για τον Ντουόρκιν μια ορθή λύση για κάθε πρόβλημα που ένας σοφός δικαστής-Ηρακλής (όπως τον ονομάζει) μπορεί πάντα να εξάγει διατηρώντας ανέπαφη την ακεραιότητα του νομικού συστήματος (law as integrity). Ο δικαστής Scalia από χθες χάνει το σημαντικότερο αντίπαλο και ο επιστημονικός διάλογος που διεξάγεται έντονος σε πολλά σημεία του κόσμου έναν διανοητή με τόλμη. Έχει συχνή δημόσια παρουσία, κυρίως μέσα από τις στήλες της New York Review of Books. Στα ελληνικά κυκλοφορούν τα έργα του Φιλελευθερισμός (εκδ. Αντ. Σάκκουλα, 1992), Αντικειμενικότητα και Αλήθεια (περ. Ισοπολιτεία, Δεκ. 1997) και Ισότητα (εκδ. Πόλις, 2006). Το magnum opus του Η Αυτοκρατορία του Δικαίου θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις Ευρασία. Παρουσιάζουμε εδώ συνέντευξή του του 2004 για τους νεώτερους που πρέπει να τον ακούσουν. Η εγκατάλειψη της ισότητας – Συνέντευξη του Ρόναλντ Ντουόρκιν Βιβλιοθήκη ‘Ε’ – 8/12/2006 http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=08/12/2006&id=25664660 - Καθηγητή Ντουόρκιν, η ισότητα είναι ακόμα μια ενεργός αρχή που αποτελεί θεμέλιο των κοινωνιών μας; -Τόσο στην πολιτική όσο και στον κόσμο των ιδεών υπάρχει μια γενική εγκατάλειψη της ιδέας της ισότητας. Δεν υπάρχει πλέον στα προγράμματα των κομμάτων για τα οποία υπήρξε σημαντική. Οι Αμερικανοί Δημοκρατικοί και οι Αγγλοι Εργατικοί δεν μιλούν πλέον σχεδόν καθόλου για την ισότητα. Ακόμη και οι φιλόσοφοι της πολιτικής που θεωρούνται φιλελεύθεροι έχουν απαρνηθεί την ισότητα και έχουν ενστερνιστεί μια νέα ιδέα: την αποτελεσματικότητα. Ακόμη και στην Αριστερά δεν υπάρχει πλέον η βούληση για πάλη με στόχο μια δίκαιη κατανομή των πόρων. Προτιμούν να τονίζουν την αναγκαιότητα να καταπολεμηθούν οι πιο τρομερές μορφές φτώχειας, οι πιο πρόδηλες αποκλίσεις, έτσι ώστε κανείς να μην υποχρεώνεται να ζει στην ολική ένδεια. Αλλά η ιδέα της ισότητας έχει χαθεί. -Αλλάζει ακόμα και το πολιτικό και διανοητικό λεξιλόγιο; Αντί για ισότητα χρησιμοποιούμε λέξεις όπως αλληλεγγύη και ευκαιρίες; -Ναι, αλλά ακόμη και ο όρος ευκαιρίες από μόνος του δεν αρκεί. Οφείλουμε να λέμε ίσες ευκαιρίες. Αν δεν προηγείται το «ίσες», οι ευκαιρίες δεν έχουν νόημα. Γενικά, η ιδέα της ισότητας των αποτελεσμάτων, που χαρακτήριζε το παρελθόν, αντικαταστάθηκε από την ιδέα της ισότητας των ευκαιριών. -Μεγάλο μέρος του έργου σας ως φιλοσόφου επικεντρώνεται σε ένα θέμα: στο πώς ο εξισωτισμός μπορεί να διαμορφώσει τον χαρακτήρα των πολιτικών, νομικών και οικονομικών μας θεσμών. Ποια είναι σήμερα η άποψή σας; -Ας πούμε ότι αποδέχομαι ορισμένους τύπους ανισότητας που ανάγονται ουσιαστικά στην τύχη και στις προσωπικές επιλογές. Αυτός ο τύπος ανισοτήτων δεν μπορεί να εξαλειφθεί. Στη ζωή αφήνουμε ίχνη που καθορίζουν την κατάστασή μας. Αντιθέτως, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές οι ανισότητες που πηγάζουν, για παράδειγμα, από το γεγονός ότι γεννιέται κάποιος με μιαν αναπηρία ή από τη δυνατότητα ή όχι να φοιτά κανείς στα πιο σπουδαία σχολεία. Τούτου λεχθέντος, χρειάζεται κατά τη γνώμη μου να κάνουμε ένα βήμα προς τα πίσω, να ξεκινήσουμε σε αφηρημένο επίπεδο από μιαν ορισμένη ιδέα της ισότητας. Ισότητα δεν σημαίνει να έχουν όλοι τα ίδια πράγματα. Η ισότητα είναι το ίσο ενδιαφέρον που μια κυβέρνηση πρέπει να εκδηλώνει για κάθε πολίτη από τον οποίο αξιώνει τον σεβασμό των νόμων. Καμία κυβέρνηση δεν είναι νόμιμη αν δεν δείχνει ίσο ενδιαφέρον για την τύχη καθενός από τους πολίτες της. -Για να καταδείξει το ενδιαφέρον της για κάθε πολίτη, η κυβέρνηση πρέπει να θέτει και όρια στην προσωπική πρωτοβουλία; -Μια νόμιμη κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίζει όλους τους πολίτες ως ίσους, με ίσο σεβασμό. Αλλά η οικονομική διανομή του πλούτου μιας κοινωνίας είναι πάντοτε η συνέπεια του συστήματος των νόμων της. Ιδού γιατί η επιταγή της ισότητας επιβάλλει στην κυβέρνηση την υποχρέωση να θέτει μια σειρά περιορισμών για τη δίκαιη κατανομή του εθνικού πλούτου. -Με αυτό τον τρόπο δεν δημιουργείται μια αντίθεση ανάμεσα σε ισότητα και ελευθερία; -Οχι, επειδή πρέπει να αναγνωριστούν δύο αρχές: Πρώτον, ότι είναι σημαντικό κάθε άτομο να επιδιώκει την επιτυχία του. Δεύτερον, ότι κάθε άτομο έχει μιαν ειδική ευθύνη για την επιτυχία της ζωής του. -Εσείς λέτε: Η κατανομή των πόρων είναι πάντοτε το αποτέλεσμα του συστήματος των νόμων. Γι' αυτό στα τελευταία χρόνια αφοσιώνεστε όλο και περισσότερο στα νομικά ζητήματα, στον ρόλο των δικαστηρίων, στα ατομικά δικαιώματα; -Ναι, έτσι είναι. Το ζητούμενο δεν είναι να σκεφτούμε νόμους που θα ρυθμίζουν τη συμπεριφορά μας, αλλά να εδραιώσουμε κανόνες που θα σέβονται την ίση αξιοπρέπεια κάθε ατόμου. Το κομβικό ζήτημα σήμερα είναι τούτο: Αν κάθε άτομο υποκινεί ίσο ενδιαφέρον, αν η μοίρα κάθε προσώπου είναι εξίσου σημαντική. -Εσείς διδάσκετε στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη. Η ιδέα της ισότητας είναι διαφορετική στις δύο πλευρές του Ατλαντικού; -Στην Αμερική έφτασαν να υποστηρίζουν ότι καθένας πρέπει να είναι ίσος σε ό,τι αφορά τα πολιτικά δικαιώματα, τις ευκαιρίες και ότι επομένως δεν πρέπει να υπάρχουν διακρίσεις ενάντια στους μαύρους, τις γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους. Στην Ευρώπη επιμένουν περισσότερο στις οικονομικές συνθήκες. Η αμερικανική αντίληψη επικεντρώνεται περισσότερο στα πολιτικά δικαιώματα, η ευρωπαϊκή στην ιδιοκτησία. Αυτό καταδεικνύει ένα πράγμα: ότι όχι μόνον διαφωνούμε σχετικά με τον βαθμό της ισότητας που πρέπει να εδραιωθεί, αλλά και ότι δεν συνεννούμαστε ούτε και για τους τρόπους της ισότητας. Στον δυτικό κόσμο συμφωνούμε ήδη όλοι ότι δεν πρέπει να υπάρχουν προνόμια από γέννηση, τίτλους ευγενείας, κληρονομιά. Καθένας είναι ίσος ως πολίτης. Αλλά πρόκειται για μιαν αφηρημένη αντίληψη. Το αληθινό ερώτημα είναι το φιλοσοφικό ερώτημα: Αν το κράτος πρέπει να εκδηλώνει ίσο ενδιαφέρον για κάθε πολίτη, τότε ποια ισότητα πρέπει να εδραιωθεί; * Η συνέντευξη αυτή του Ρόναλντ Ντουόρκιν δημοσιεύτηκε στην ιταλική εφημερίδα «La Republica» στις 7-1-2004. Μοιραστείτε αυτό το άρθρο: |
Πρόσφατες αναρτήσεις στην κατηγορία: Ο φιλοξενούμενος  Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΣΑ ΣΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΝΕΑ: MIA ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ1. Η εμπειρία σας ως Προέδρου του ΔΣΑ μέχρι σήμερα είναι θετική κ. Πρόεδρε; Πείτε μας την πιο ευχάριστη και... ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΗ εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου με θέμα την αναθεώρηση του Συντάγματος και την Δικαιοσύνη δεν... ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΓΙΝΩ ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ!Ο 34χρονος Ισπανός Πάμπλο Πινέδα είναι ο πρώτος στην Ευρώπη πτυχιούχος πανεπιστημίου που έχει σύνδρομο Down. Χρειάζεται... Ρόναλντ ΝτουόρκινΟ Ρόναλντ Ντουόρκιν... Συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Νικόλα Κανελλόπουλου1) Κ. Κανελλόπουλε κατ’ αρχάς να ευχαριστήσουμε για την παρουσία σας στην πρώτη... |
|
Ο νέος είναι ωραίος Ο παλιός είναι αλλιώς Ο φιλοξενούμενος Άρωμα γυναίκας Partner Wolf Και οι νομικοί έχουν ψυχή Globalaw - Παγκόσμια The firm Καλώς και κακώς - Κείμενα Βιβλίο Law lifestyle Κοινωνικά - Συνέδρια Κοινωνική αλληλεγγύη Μεγάλες - Μικρές δίκες Ανέκδοτα Νομοθεσία Νομοlawγία Θεσμικά Θεωρία Δικηγορικά Ειδήσεις - Νέα - Σχόλια Cyber-Law
|
|
της Eλένης Tροβά - 20/2/2013 6:05:02 μμ