15 Dec Xαιντς Ρίχτερ: ο πρώτος κατηγορούμενος του άθρ.2 του αντιρατσιστικού νόμου
Μια μεγάλη δίκη διεξάγεται τις μέρες αυτές στην Κρήτη με κατηγορούμενο έναν γερμανό καθηγητή Ιστορίας. Ο Χάιντσ Ρίχτερ είναι σήμερα ο φιλοξενουμενος της στήλης.
Ο Χάιντς Ρίχτερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μάνχαϊμ και έχει γράψει καμιά δεκαπενταριά βιβλία για τη σύγχρονη ελλαδική και κυπριακή Ιστορία. Υπό την επιμέλειά του, έχουν εκδοθεί 67 τόμοι στη σειρά Πηλεύς με θέμα την ελληνική Ιστορία και Αρχαιολογία. Για τις «εξαίρετες πράξεις του στη δημόσια σφαίρα, που αυξάνουν το διεθνές γόητρο της Ελλάδας» έχει τιμηθεί με το παράσημο του Φοίνικα από τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο.
Είναι ο άνθρωπος που διοργάνωσε ημερίδα για τα “Γερμανικά εγκλήματα πολέμου στην Ελλάδα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου” και έχει αναφερθεί σε αυτά με σκληρό και αντικειμενικό τρόπο σε όλη την καριέρα του.
Υπό την επιμέλεια του Ρίχτερ και του Καθηγητή Αρχαιολογίας στην Χαϊδελβέργη Ρειγχάρδου Στούππεριχ έχουν εκδοθή 67 τόμοι μέχρι σήμερα στην σειρά Πηλεύς, όλοι με θέμα την ελληνική ιστορία και αρχαιολογία. Στον τόμο 12 του Πηλέως εκδίδεται η διδακτορική διατριβή του Μάγιερ για τα Καλάβρυτα, το έργο που έδωσε τις οριστικές απαντήσεις στο ζήτημα αυτό (στα ελληνικά δε κυκλοφόρησε με πρόλογο του ίδιου του Ρίχτερ). Στον τόμο 8 της ίδιας σειράς δημοσιεύονται τα πρακτικά ημερίδας στο Μπαντ Μπολ με τον τίτλο “Συμφιλίωση χωρίς αλήθεια; Γερμανικά εγκλήματα πολέμου στην Ελλάδα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου” σε επιμέλεια Στούππεριχ και Ρίχτερ. Παράλληλα, εκδίδουν από κοινού το περιοδικό Θέτις, παρόμοιας θεματολογίας, από το 1994.
Στη μονογραφία που εξέδωσε το 2011, και που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γκοβόστη, υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι βάναυσες και βάρβαρες πρακτικές δεν χρησιμοποίησαν μόνο οι μονάδες εισβολής, αλλά και οι άτακτοι Κρήτες που έλαβαν τα όπλα εναντίον τους. Για την άποψη αυτή του άσκησε αυτεπαγγέλτως ποινική δίωξη τέσσερα χρόνια αργότερα ο εισαγγελέας πλημμελειοδικών Ρεθύμνου, θεωρώντας ότι συνιστά «άρνηση εγκλημάτων του ναζισμού σε βάρος του κρητικού λαού με εξυβριστικό περιεχόμενο». Άρα εμπίπτουν στις διατάξεις του αρ. 2 Ν. 927/1979: του αντιρατσιστικού νόμου.
Είναι ο πρώτος κατηγορούμενος που δικάζεται με βάση τον αντιρατσιστικό στην Ελλάδα.
Ως μάρτυρας κατηγορίας κατέθεσε ήδη ο βουλευτής της Ν.Δ. Λευτέρης Αυγενάκης, που αξιώνει χρηματική αποζημίωση από τον «επιστήμονα με εισαγωγικά Ρίχτερ» λόγω ηθικής βλάβης. Ακολούθησε ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ Μανούσος Παραγιουδάκης, που κατηγόρησε τον Ρίχτερ ότι δεν έλαβε επαρκώς υπόψη του τις απόψεις της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ και αποκάλυψε ότι επί αρχηγίας του ίδρυσε στρατιωτικό μουσείο στο χωριό του.
«Είναι απαράδεκτο και επικίνδυνο να διώκεται ποινικά ένας ιστορικός για τις απόψεις που έχει διατυπώσει σε επιστημονική δημοσίευσή του» σημειώνουν σε ψήφισμα που εξέδωσαν τα μέλη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και προσθέτουν: «Όποιες και αν είναι οι ενστάσεις που μπορούν να διατυπωθούν για το έργο του Χ. Ρίχτερ, η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία της επιστημονικής έρευνας πρέπει να είναι δεδομένες και αυτονόητες, όπως άλλωστε επιτάσσει το Σύνταγμα. Θεωρούμε εξίσου αυτονόητο ότι η απάντηση σε επιστημονικές απόψεις με τις οποίες κανείς διαφωνεί δεν δίνεται με ποινικές διώξεις αλλά με τη νηφάλια διατύπωση αντεπιχειρημάτων».
Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στη δική της ανακοίνωση τονίζει πως «η επιστημονική εγκυρότητα δεν περιφρουρείται με ποινικές διώξεις» και υπενθυμίζει πώς εγκαίρως είχε προειδοποιήσει για παράλογες κι επικίνδυνες για τη δημοκρατία μας απαγορεύσεις που θέτει ο νόμος: «Παρά τη ρητή πρόβλεψη της Αιτιολογικής Έκθεσης του νόμου πως στους σκοπούς του νομοθέτη δεν ανήκει “η ιδεολογική χειραγώγηση της επιστημονικής έρευνας”, οι φόβοι μας σήμερα επιβεβαιώνονται ότι η εν λόγω διάταξη οδηγεί ευθέως στην ποινικοποίηση των αντίθετων από την κρατούσα επιστημονικών προσεγγίσεων του ιστορικού μας παρελθόντος. Γιατί, όπως έχει υπογραμμίσει και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σε μία δημοκρατική κοινωνία απόψεις και κρίσεις που μπορεί να προκαλούν ή να σοκάρουν πρέπει να προστατεύονται όχι να διώκονται».
Στο ίδιο μήκος κύματος και το ψήφισμα που υπογράφουν διδάσκοντες στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου: «Είναι βαθύτατα ανησυχητικό, εν έτει 2015, να διώκονται ποινικά ιστορικοί για απόψεις που εκφράζουν σε επιστημονικές τους δημοσιεύσεις. Ο διάλογος επί επιστημονικών ζητημάτων δεν επιτρέπεται να στοιχίζεται στις μέριμνες των λαϊκισμών. Η καταχρηστική επίκληση των διατάξεων του αντιρατσιστικού νόμου, με στόχο τον περιορισμό της ακαδημαϊκής ελευθερίας, δεν απειλεί μόνο την ελευθερία της έρευνας, αλλά αντίκειται στην ίδια την καταπολέμηση του ρατσισμού».
Ο κατηγορούμενος δεν είναι παρών στη δίκη που διεξάγεται στο Ρέθυμνο αυτές τις ημέρες.