22 Dec η συνέχεια για το λιγνίτη και τη ΔΕΗ
Ειδικότερα, το ΓΔΕΕ απέρριψε όλους τους λόγους που προέβαλε η ΔΕΗ για την ακύρωση των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί κατάχρησης δεσπόζουσας θέσεως από τη ΔΕΗ στις ελληνικές αγορές προμήθειας λιγνίτη και χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η Ελλάδα είναι ο πέμπτος παραγωγός λιγνίτη στον κόσμο και ο δεύτερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά τη Γερμανία.
Τα πρώτα δικαιώματα αναζήτησης και εκμετάλλευσης του λιγνίτη σε δημόσια κοιτάσματα χορηγήθηκαν στη ΔΕΗ με νομοθετικό διάταγμα το 1959 και με τον μεταλλευτικό κώδικα του 1973. Τα δικαιώματα αναζήτησης και εκμετάλλευσης δύνανται να χορηγηθούν από την Ελλάδα κατόπιν διαδικασίας υποβολής προσφορών ή χωρίς υποβολή προσφορών αλλά μέσω σύμβασης εγκρινόμενης με ειδικό νόμο του Κοινοβουλίου, ή ακόμη με απευθείας ανάθεση σε κατεπείγουσες περιπτώσεις και για λόγους δημόσιου συμφέροντος.
Το 2003, η Επιτροπή έλαβε από ιδιώτη καταγγελία κατά την οποία η αποκλειστική άδεια αναζήτησης και εκμετάλλευσης λιγνίτη αντέβαινε στις αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Το 2008, η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση C(2008) 824 για δύο χωριστές αγορές προϊόντων: της προμήθειας λιγνίτη και της χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας διαπιστώνοντας ότι έχει δημιουργηθεί κατάσταση ανισότητας ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων όσον αφορά την πρόσβαση στα πρωτογενή καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ότι η Ελλάδα παρέχοντας στη ΔΕΗ τη δυνατότητα να διατηρεί ή να ενισχύει τη δεσπόζουσα θέση της στην αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, αποκλείει ή παρακωλύει κάθε νέα είσοδο στην αγορά.
Το 2009 η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση C(2009) 6244 τελικό, για τον καθορισμό συγκεκριμένων μέτρων για τη διόρθωση των αντίθετων προς τον ανταγωνισμό συνεπειών της παράβασης που διαπιστώθηκε στην απόφαση της Επιτροπής του 2008.
Η Ελλάδα θα έπρεπε α) να χορηγήσει μέσω διαγωνισμών δικαιώματα εκμετάλλευσης επί των κοιτασμάτων λιγνίτη της Δράμας, Ελασσόνας, Βεύης και Βεγόρας σε άλλες επιχειρήσεις, β) να απαγορεύσει στους κατόχους δικαιωμάτων εκμετάλλευσης επί των κοιτασμάτων της Δράμας, της Ελασσόνας και της Βεγόρας να πωλούν τον εξορυσσόμενο λιγνίτη στη ΔΕΗ εκτός αν δεν υπάρχει άλλη αξιόπιστη προσφορά, γ) να διοργανώσει νέα διαδικασία παραχώρησης, σε περίπτωση ακύρωσης της υπό εξέλιξη διαδικασίας παραχώρησης δικαιωμάτων επί του κοιτάσματος της Βεύης.
Η ΔΕΗ, υποστηριζόμενη από την Ελλάδα, κατέθεσε στο ΓΔΕΕ δύο προσφυγές και ζήτησε την ακύρωση των δύο αποφάσεων της Επιτροπής.
Στις 20/9/2012, το Γενικό Δικαστήριο έκανε δεκτά τα επιχειρήματα της ΔΕΗ και ακύρωσε την απόφαση C (2008) 824 (υπόθεση Τ-169/08 (link is external)) και την απόφαση C(2009) 6244 (υπόθεση Τ-421/09)
Ακολούθως, η Επιτροπή ζήτησε από το ΔΕΕ την αναίρεση των δύο αποφάσεων του ΓΔΕΕ προβάλλοντας ότι το δεύτερο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο κατά την ερμηνεία και εφαρμογή της Συνθήκης ΕΚ, κρίνοντας ότι η ίδια όφειλε να προσδιορίσει και να αποδείξει την καταχρηστική συμπεριφορά στην οποία οδήγησε ή μπορούσε να οδηγήσει τη ΔΕΗ το επίμαχο κρατικό μέτρο.
Στις 17/7/2014, το ΔΕΕ αποφάσισε να αναιρέσει τις αποφάσεις του ΓΔΕΕ (υποθέσεις C‑553/12 P και C‑554/12 P και να τις αναπέμψει ενώπιον του τελευταίου προκειμένου αυτό να κρίνει τους λόγους που προβλήθηκαν ενώπιόν του και επί των οποίων το ΔΕΕ δεν αποφάνθηκε (υποθέσεις T-169/08 RENV και T-421/09 RENV).
Στην υπόθεση T-169/08 RENV, η ΔΕΗ προέβαλε τέσσερις λόγους ακυρώσεως της αποφάσεως C(2008) 824: α) πλάνη περί το δίκαιο καθώς και πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως, β) παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως, γ) παραβίαση των αρχών της ασφάλειας δικαίου, της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και της προστασίας της ιδιωτικής περιουσίας καθώς και κατάχρηση εξουσίας και δ) παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.
Με τη σημερινή του απόφαση το ΓΔΕΕ απορρίπτει και τους τέσσερις λόγους ακυρώσεως της ΔΕΗ.
Στην υπόθεση T-421/09 RENV, η ΔΕΗ προέβαλε τέσσερις λόγους ακυρώσεως της αποφάσεως C(2009) 6244: α) πλάνη περί το δίκαιο και πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως κατά τον ορισμό των σχετικών αγορών, β) πρόδηλη πλάνη εκτιμήσεως των πραγματικών περιστατικών και πλάνη περί το δίκαιο σχετικά με την αναγκαιότητα των επιβαλλόμενων μέτρων, γ) παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως και, δ) παραβίαση της αρχής της συμβατικής ελευθερίας και της αρχής της αναλογικότητας.
Με τηΝ απόφαση ΑΥΤΉ το ΓΔΕΕ απορρίπτει και τους τέσσερις λόγους ακυρώσεως της ΔΕΗ.