Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος

Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος

Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος. ‘Εσοδα και δαπάνες, προβολή, δημοσιότητα και έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των υποψήφιων βουλευτών.

Ο πρόσφατος νόμος τροποποιεί ευρέως το ν. 3023/2002

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4304 (ΦΕΚ Α’ 234/23/10/2014)
Έλεγχος των οικονομικών και πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλες διατάξεις.

Αρωμα εκλογών και τροποποίηση του νόμου για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων λοιπόν.

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3023/2002 (ΦΕΚ Α΄ 146/25-6-2002)

Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος.
‘Εσοδα και δαπάνες, προβολή, δημοσιότητα και έλεγχος των οικονομικών των
πολιτικών κομμάτων και των υποψήφιων βουλευτών.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:[1]

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΚΡΑΤΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

Άρθρο 1

Διακρίσεις και ύψος κρατικής χρηματοδότησης.

1. Τα πολιτικά κόμματα χρηματοδοτούνται από το Κράτος, προκειμένου να
αντιμετωπίζουν μέρος των λειτουργικών και των εκλογικών δαπανών τους.

2. Η κρατική χρηματοδότηση διακρίνεται σε τακτική και εκλογική.

3. Η τακτική χρηματοδότηση καταβάλλεται κατ` έτος και ανέρχεται σε
ποσοστό ένα κόμμα μηδέν δύο τοις χιλίοις (1,02 ο/οο) των τακτικών εσόδων
του Κρατικού Προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους.

4 “α. Η εκλογική χρηματοδότηση καταβάλλεται κάθε φορά που διεξάγονται
γενικές βουλευτικές εκλογές ή εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων
Αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ανέρχεται σε ποσοστό έως μηδέν
κόμμα είκοσι δύο τοις χιλίοις (0,22 %0) των τακτικών εσόδων του Κρατικού
Προϋπολογισμού του οικονομικού έτους κατά τη διάρκεια του οποίου διεξάγονται
οι εκλογές. Αν διεξαχθούν περισσότερες της μίας εκλογές, όπως αυτές
ορίζονται
στο προηγούμενο εδάφιο, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, το ανωτέρω ποσοστό
δεν μπορεί να υπερβεί, αθροιστικά, το μηδέν κόμμα τριάντα πέντε τοις χιλίοις
(0,35 %0).”

*** Η περ. α` αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.16
Ν.3242/2004,ΦΕΚ Α 102/24.5.2004.

β. Το ποσοστό της χορηγούμενης κάθε φορά εκλογικής χρηματοδότησης
καθορίζεται ύστερα από γνώμη της Διακομματικής Επιτροπής, με απόφαση του
Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
“Η απόφαση εκδίδεται το πρώτο τρίμηνο του έτους κατά το οποίο λήγει η βουλευτική περίοδος ή
του έτους διεξαγωγής εκλογών για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως”.
Σε περίπτωση προκήρυξης εκλογών πριν από τη λήξη της
βουλευτικής περιόδου εκδίδεται, με την παραπάνω διαδικασία, απόφαση για
τον καθορισμό του ποσοστού χρηματοδότησης μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από
την προκήρυξη, εκτός αν έχει ήδη εκδοθεί σχετική απόφαση σύμφωνα με το
προηγούμενο εδάφιο.

***To εντός ” ” δεύτερο εδάφιο της παρ. 4β αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 11 του
Ν.4255/2014 (ΦΕΚ Α` 89/ 11.04.2014)

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:***Σύμφωνα με τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 19 του
Ν.4255/2014 (ΦΕΚ Α` 89/11.04.2014) ισχύουν τα ακόλουθα:
“3. Για τις πρώτες μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου εκλογές για την ανάδειξη των
μελών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η προθεσμία της παρ. 4β του άρθρου 1 του ν. 3023/2002
παρατείνεται μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου 2014. Ομοίως η προθεσμία της
παραγράφου 4 του άρθρου 28 του ν. 3023/2002, όπως η διάταξη αυτή τροποποιείται με τον
παρόντα νόμο, παρατείνεται μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου 2014.
4. Κατ’ εξαίρεση του άρθρου 2 του παρόντος νόμου για την πρώτη εφαρμογή του δεν μπορούν
να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οπουδήποτε
και αν υπηρέτησαν εντός της Ελληνικής Επικράτειας μέσα στις τελευταίες τριάντα (30) ημέρες πριν
από την ανακήρυξη των υποψηφίων για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Μαΐου
2014, τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 56 του Συντάγματος”.

“5. Οι αναγκαίες πιστώσεις για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων
εγγράφονται στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης
και Αποκέντρωσης. Οι πιστώσεις αυτές δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το ένα
κόμμα είκοσι τέσσερα τοις χιλίοις (1,24 %0) των τακτικών εσόδων του Κρατικού
Προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους και σε περίπτωση διεξαγωγής
περισσότερων της μίας εκλογών, το ένα κόμμα τριάντα επτά τοις χιλίοις (1,37
%0).”

*** Η παρ.5 αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.1 άρθρ.16
Ν.3242/2004,ΦΕΚ Α 102/24.5.2004.

6. Η κρατική χρηματοδότηση δεν υπόκειται σε φόρο.

***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Με τη παρ.4 του άρθρου 43 του Ν.4071/2012 (ΦΕΚ Α΄ 85/11.04.2012) ορίζεται
ότι: “4. Η τέταρτη δόση του έτους 2011, καθώς και η πρώτη και δεύτερη δόση του έτους 2012
της χρηματοδότησης των άρθρων 1 και 3 του ν. 3023/2002 (Α` 146), καθώς και οι αντίστοιχες
δόσεις της οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 4 του ίδιου νόμου, δεν κατάσχονται και δεν
εκχωρούνται, καταβάλλονται δε υποχρεωτικά στα δικαιούχα κόμματα και συνασπισμούς σε
λογαριασμό πιστωτικού ιδρύματος που δηλώνεται από τον δικαιούχο στο Υπουργείο Εσωτερικών,
μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.”

Άρθρο 2
Δικαιούχοι

1. Τακτική χρηματοδότηση δικαιούνται:

α. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, που εκπροσωπούνται στη
Βουλή με βουλευτές εκλεγμένους στις γενικές βουλευτικές εκλογές από τους
συνδυασμούς του ίδιου κόμματος ή συνασπισμού.

β. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, από τους συνδυασμούς των
οποίων έχουν εκλεγεί αντιπρόσωποι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

γ. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, τα οποία στις τελευταίες
γενικές βουλευτικές εκλογές είχαν καταρτίσει πλήρεις συνδυασμούς,
τουλάχιστον, στο εβδομήντα τοις εκατό (70%) των εκλογικών περιφερειών
της χώρας και συγκεντρώσει αριθμό ψήφων, τουλάχιστον, ίσο με το ένα
κόμμα πέντε τοις εκατό (1,5%) του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων της
επικράτειας.

Η τακτική χρηματοδότηση χορηγείται για τη χρονική περίοδο από το
επόμενο έτος εκείνου, κατά το οποίο έλαβαν χώρα οι γενικές βουλευτικές
εκλογές, προκειμένου για τα υπό στοιχεία α` και γ` κόμματα και
συνασπισμούς ή οι εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων αντιπροσώπων στο
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου για τα υπό στοιχείο β` κόμματα και
συνασπισμούς, έως και το έτος διεξαγωγής των επόμενων αντίστοιχων
εκλογών.

*** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Περί της ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 2 του
παρόντος νόμου βλέπε σχετικά στις υπ` αριθμ. 3770/2011, 3771/2011, 3869/2011 αποφάσεις ΣΤΕ
(ΟΛΟΜ).

2. Εκλογική χρηματοδότηση δικαιούνται:

α. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, που εκπροσωπούνται στη
Βουλή με βουλευτές εκλεγμένους στις γενικές βουλευτικές εκλογές από τους
συνδυασμούς του ίδιου κόμματος ή συνασπισμού. Για τη χρηματοδότηση λόγω
συμμετοχής σε γενικές βουλευτικές εκλογές, η προϋπόθεση αυτή απαιτείται
να συνέτρεχε κατά τη βουλευτική περίοδο που έληξε.

β. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, από τους συνδυασμούς των
οποίων έχουν εκλεγεί αντιπρόσωποι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για τη
χρηματοδότηση λόγω συμμετοχής σε εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων
αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η προϋπόθεση αυτή απαιτείται να
συνέτρεχε κατά την περίοδο που έληξε.

γ. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων, τα οποία έχουν
καταρτίσει πλήρεις συνδυασμούς, τουλάχιστον, στο εβδομήντα τοις εκατό
(70%) των εκλογικών περιφερειών της χώρας και συγκεντρώσει αριθμό ψήφων,
τουλάχιστον, ίσο με το ένα κόμμα πέντε τοις εκατό (1,5%) του συνόλου των
έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας στις γενικές βουλευτικές εκλογές τις
οποίες αφορά η χρηματοδότηση. Για τη χρηματοδότηση λόγω συμμετοχής σε
εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο απαιτείται το κόμμα ή ο συνασπισμός να έχει συγκεντρώσει
αριθμό ψήφων, τουλάχιστον, ίσο με το ένα κόμμα πέντε τοις εκατό (1,5%)
του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας στις εκλογές αυτές.

Άρθρο 3
Κατανομή

1. Το συνολικό ποσό της τακτικής χρηματοδότησης κατανέμεται στα
δικαιούχα πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς ως εξής:

α. Ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) καταβάλλεται στα κόμματα και τους
συνασπισμού ς που εμπίπτουν στην περίπτωση α` της παρ. 1 του άρθρου 2
και κατανέμεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 3 του παρόντος
άρθρου.

β. Ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) καταβάλλεται, ισόποσα, στα κόμματα
και τους συνασπισμούς που εμπίπτoυν στην περίπτωση β` της παρ. 1 του
άρθρου 2. Στην Κατανομή του ποσοστού αυτού μετέχουν τα κόμματα και οι
συνασπισμοί που εμπίπτουν στην περίπτωση α` της παρούσας παραγράφου.

γ. Ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) χορηγείται ισόποσα στα κόμματα και
τους συνασπισμούς, που εμπίπτουν στην περίπτωση γ` της παρ. 1 του άρθρου
2. Στην Κατανομή του ποσοστού αυτού μετέχουν τα κόμματα και οι
συνασπισμοί που εμπίπτουν και στις περιπτώσεις α` και β` της παρούσας
παραγράφου.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης, που εκδίδεται το πρώτο τρίμηνο κάθε έτους και δημοσιεύεται
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται τα κόμματα και οι
συνασπισμοί που εμπίπτουν σε καθεμία από τις παραπάνω κατηγορίες και το
ποσό τακτικής χρηματοδότησης που καταβάλλεται σε αυτά.

2. Το συνολικό ποσό της εκλογικής χρηματοδότησης κατανέμεται στα
δικαιούχα πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς ως εξής:

“α. Σε περίπτωση διενέργειας βουλευτικών εκλογών ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%)
καταβάλλεται στα κόμματα και τους συνασπισμούς που εμπίπτουν στην περίπτωση α΄ της
παραγράφου 2 του άρθρου 2 και ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) καταβάλλεται στα πολιτικά
κόμματα και τους συνασπισμούς από τους συνδυασμούς των οποίων έχουν εκλεγεί μέλη στο
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε περίπτωση διενέργειας εκλογών για την ανάδειξη των μελών του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ποσοστό 50% καταβάλλεται στα κόμματα και τους συνασπισμούς που
εμπίπτουν στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 2 και ποσοστό 10% καταβάλλεται
στα πολιτικά κόμματα και τους συνασπισμούς με βουλευτές εκλεγμένους στις τελευταίες
βουλευτικές εκλογές. Η κατανομή στα δικαιούχα πολιτικά κόμματα και τους συνασπισμούς γίνεται
σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, με βάση τον αριθμό των
έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν κατά περίπτωση στις τελευταίες γενικές βουλευτικές
εκλογές ή εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου”.

***Η εντός ” ” περίπτωση α της παρ.2 αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 12 του
Ν.4255/2014 (ΦΕΚ Α` 89/11.04.2014)

β. Ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) καταβάλλεται στα κόμματα και τους
συνασπισμούς που εμπίπτουν στην περίπτωση γ` της παρ. 2 του άρθρου 2 και
κατανέμεται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 3 του παρόντος άρθρου, με
βάση τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν, κατά
περίπτωση, στις γενικές βουλευτικές εκλογές ή εκλογές για ανάδειξη των
Ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τις οποίες αφορά η
χρηματοδότηση. Στην Κατανομή του ποσοστού αυτού μετέχουν τα κόμματα και
οι συνασπισμοί που εμπίπτουν και στην περίπτωση α` της παρούσας
παραγράφου.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης, που εκδίδεται το αργότερο δέκα (10) ημέρες μετά την
προκήρυξη των εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
καθορίζονται τα κόμματα και οι συνασπισμοί που εμπίπτουν στην περίπτωση
α` της παρούσας παραγράφου και το ποσό χρηματοδότησης που καταβάλλεται
στον καθένα. Με όμοια απόφαση, που εκδίδεται το αργότερο δύο (2) μήνες
μετά τη διενέργεια των εκλογών, καθορίζονται τα κόμματα και οι
συνασπισμοί που εμπίπτουν στην περίπτωση β` και το ποσό χρηματοδότησης
που καταβάλλεται στον καθένα.

3. Για την Κατανομή της τακτικής χρηματοδότησης μεταξύ των κομμάτων
και των συνασπισμών, που εμπίπτουν στην περίπτωση α` της παραγράφου 1
του παρόντος άρθρου, καθώς και της εκλογικής χρηματοδότησης, το ποσό που
διατίθεται, για καθεμία από τις παραπάνω κατηγορίες διαιρείται με το
συνολικό αριθμό των έγκυρων Ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν τα κόμματα και
οι συνασπισμοί που ανήκουν στην ίδια κατηγορία. Τ ο πηλίκο αυτής
πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό των έγκυρων Ψηφοδελτίων που συγκέντρωσε
κάθε κόμμα ή συνασπισμός και το γινόμενο αντιστοιχεί στο ποσό, το οποίο
δικαιούνται το κόμμα ή ο συνασπισμός.

4. Το ποσό κρατικής χρηματοδότησης, το οποίο δικαιούται συνασπισμός,
κατανέμεται μεταξύ των κομμάτων που τον απαρτίζουν με βάση τη μεταξύ
τους συμφωνία. Η συμφωνία γνωστοποιείται στον Υπουργό Εσωτερικών,
Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης μέσα σε ένα (1) μήνα από τη
διεξαγωγή των εκλογών. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, το ποσό
κατανέμεται ισόποσα μεταξύ των κομμάτων που τον απαρτίζουν.

Σε περίπτωση αποχώρησης πολιτικού κόμματος από συνασπισμό, το ποσό
της κρατικής χρηματοδότησης, το οποίο δικαιούται, κατανέμεται με βάση τη
συμφωνία των κομμάτων που τον είχαν συγκροτήσει Αν δεν υπάρχει δεν
γνωστοποιηθεί, σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, η συμφωνία,
κατανέμεται, ισόποσα, μεταξύ των κομμάτων που απαρτίζουν το συνασπισμό,
στα οποία συνυπολογίζεται και εκείνο που αποχώρησε.

Άρθρο 4

Οικονομική ενίσχυση για ερευνητικούς και επιμορφωτικούς σκοπούς

1. Τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, που δικαιούνται κρατική
χρηματοδότηση, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 2, λαμβάνουν ετήσια
οικονομική ενίσχυση από το Κράτος για την ίδρυση και λειτουργία κέντρων
ερευνών και μελετών, καθώς και τη διοργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης
των στελεχών τους. Η οικονομική ενίσχυση ανέρχεται συνολικά σε ποσό ίσο
με το μηδέν κόμμα ένα τοις χιλίοις (0,1ο/οο) των τακτικών εσόδων του
Κρατικού Προϋπολογισμού και κατανέμεται μεταξύ των δικαιούχων κομμάτων,
σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 3.

2. Οι αναγκαίες πιστώσεις εγγράφονται στον προϋπολογισμό του
Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.

3. Με την απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης, που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 3, καθορίζονται τα
κόμματα και οι συνασπισμοί που δικαιούνται την παραπάνω ενίσχυση, καθώς
και τα αντίστοιχα ποσά.

4. Στον έλεγχο που διενεργείται, κατά το άρθρο 21, εξετάζεται αν τα
ποσά που χορηγήθηκαν σε κόμματα ή συνασπισμούς διατέθηκαν για
δραστηριότητες της παραγράφου 1. Σε αρνητική περίπτωση, το κόμμα ή ο
συνασπισμός που έλαβε το ποσό υποχρεούται σε επιστροφή του.

ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

ΕΣΟΔΑ – ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ

Άρθρο 5

`Εσοδα και δαπάνες πολιτικών κομμάτων

1. `Εσοδα πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών θεωρούνται, για την
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, τα ποσά που συγκεντρώνουν από
την κρατική χρηματοδότηση και κάθε άλλη πηγή και ιδίως από τακτικές και
έκτακτες εισφορές μελών, βουλευτών και φίλων, οικονομικές εξορμήσεις,
δωρεές, δάνεια, μερίσματα, τόκους, την εκμετάλλευση της κινητής ή
ακίνητης περιουσίας τους ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα.

2. Δαπάνες πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών θεωρούνται, για την
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου, τα ποσά που διαθέτουν για την
αντιμετώπιση κάθε είδους αναγκών τους κατά τη διάρκεια τόσο της
βουλευτικής περιόδου όσο και του εκλογικού αγώνα.

3. Οι δαπάνες πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών διακρίνονται σε
λειτουργικές και εκλογικές.

Λειτουργικές δαπάνες είναι τα ποσά που διατίθενται κατά τη διάρκεια
της βουλευτικής περιόδου. Στις δαπάνες αυτές περιλαμβάνονται ιδίως όσες
καταβάλλονται για την αντιμετώπιση των αναγκών της οργάνωσης, της
διοίκησης και της λειτουργίας, την προβολή του προγράμματος και των
θέσεων, την επιμόρφωση των στελεχών και τη λειτουργία κέντρων μελετών,
καθώς και την ανάληψη επιμορφωτικών δραστηριοτήτων.

Εκλογικές δαπάνες είναι τα ποσά που καταβάλλονται κατά τη διάρκεια
του εκλογικού αγώνα για τις ανάγκες του, καθώς και η αξία των
αποτιμώμενων σε χρήμα παροχών και διευκολύνσεων προς το κόμμα ή το
συνασπισμό.

Ως εκλογικές δαπάνες μπορεί να θεωρηθούν και ποσά που καταβλήθηκαν
πριν από την προκήρυξη των εκλογών, εφόσον από τα οικεία παραστατικά
προκύπτει ότι τα ποσά αυτά σχετίζονται άμεσα με την κάλυψη εκλογικών
αναγκών.

4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και
Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που εκδίδεται ύστερα
από πρόταση της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται οι κατηγορίες των παροχών και
διευκολύνσεων, οι οποίες συνυπολογίζονται στις εκλογικές δαπάνες, καθώς
και τα κριτήρια, τα αρμόδια όργανα και η διαδικασία αποτίμησής τους σε
χρήμα.

5. Τα έσοδα και οι δαπάνες των πολιτικών κομμάτων διακινούνται μέσω
λογαριασμών, που τηρούνται σε τράπεζες, εγκατεστημένες στην Ελλάδα, σε
ποσοστό τουλάχιστον 80% του ετήσιου ύψους τους. Οι λογαριασμοί αυτοί
γνωστοποιούνται, εντός πέντε ημερών από το άνοιγμά τους, στην Επιτροπή
Ελέγχου. Τα εκλογικά έσοδα και οι εκλογικές δαπάνες διακινούνται,
ομοίως, μέσω χωριστών τραπεζικών λογαριασμών, κατά το ίδιο ποσοστό, με
αντίστοιχη υποχρέωση γνωστοποίησης. Κατάθεση στους ανωτέρω λογαριασμούς
επιτρέπεται μόνο επώνυμα, με ευθύνη της τράπεζας ως προς τη διαπίστωση
των στοιχείων ταυτότητας του καταθέτη.

Άρθρο 6
`Εσοδα και δαπάνες των υποψήφιων βουλευτών

1. `Εσοδα των υποψήφιων βουλευτών, για την εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος νόμου, είναι τα ποσά που χορηγούνται σε αυτούς, κατά τη
διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για τις ανάγκες της.

2. Δαπάνες των υποψήφιων βουλευτών, για την εφαρμογή των διατάξεων
του παρόντος, είναι τα ποσά που διαθέτουν οι υποψήφιοι βουλευτές κατά τη
διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για τις ανάγκες της. Στις δαπάνες
αυτές περιλαμβάνονται, ιδίως, κάθε ποσό που καταβάλλεται για τη μίσθωση
αιθουσών και πολιτικών γραφείων, την αγορά, έκδοση, κυκλοφορία και
διακίνηση εντύπων, την καταχώριση και προβολή μηνυμάτων από τον τύπο και
την παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών από επιχειρήσεις διαφημίσεων, τύπου,
και δημοσίων σχέσεων, καθώς και η αξία των αποτιμώμενων σε χρήμα παροχών
και διευκολύνσεων προς τους υποψήφιους βουλευτές.

3. Τα έσοδα και οι δαπάνες των υποψήφιων βουλευτών διακινούνται μέσω
λογαριασμών σε τράπεζες, εγκατεστημένες στην Ελλάδα, σε ποσοστό
τουλάχιστον 60% του συνολικού ύψους τους. Οι λογαριασμοί αυτοί
γνωστοποιούνται, εντός πέντε ημερών από το άνοιγμά τους, στην Επιτροπή
Ελέγχου. Κατάθεση στους ανωτέρω λογαριασμούς επιτρέπεται μόνο εφόσον
υπάρξει προηγούμενη συναίνεση του υποψήφιου βουλευτή και γίνεται
επώνυμα, με ευθύνη της τράπεζας, ως προς τη διαπίστωση των στοιχείων
ταυτότητας του καταθέτη.

4. Για τον καθορισμό των αποτιμώμενων σε χρήμα παροχών και
διευκολύνσεων, των κριτηρίων, των αρμόδιων οργάνων και της διαδικασίας
αποτίμησής τους εφαρμόζεται ανάλογα το άρθρο 5 παρ. 4 του παρόντος.

Άρθρο 7
Απαγόρευση χρηματοδότησης

1. Απαγορεύονται η χρηματοδότηση και κάθε είδους παροχές προς τα
κόμματα και τους υποψήφιους βουλευτές από:

α. Φυσικά πρόσωπα, που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια.

β. Νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.

γ. Οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης κάθε βαθμού.

δ. Φυσικά πρόσωπα, τα οποία είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερήσιων ή
περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή είναι ιδιοκτήτες
ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών, εν γένει, σταθμών.

2. Από την απαγόρευση της περίπτωσης β` της προηγούμενης παραγράφου
εξαιρούνται οι χρηματοδοτήσεις προς τα πολιτικά κόμματα, εφόσον
προέρχονται, αποκλειστικώς, από επιχειρήσεις και κάθε είδους νομικά
πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, οι μετοχές ή συμμετοχές των οποίων είναι,
υποχρεωτικώς, ονομαστικές και ανήκουν, αποδεδειγμένα, στο σύνολό τους,
σε πολιτικό κόμμα ή, για λογαριασμό του κόμματος, στον επικεφαλής του ή
σε άλλα φυσικά πρόσωπα εντεταλμένα, προς τούτο, από το αρμόδιο όργανο
του κόμματος.

3. Σε περίπτωση χρηματοδότησης ή άλλων παροχών, κατά παράβαση της
παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, όποιος χρηματοδότησε ή προέβη στην
παροχή, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο ετών και χρηματική ποινή
τουλάχιστον τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ. Με τις ίδιες ποινές
τιμωρούνται και οι κατά το άρθρο 15 υπεύθυνοι των πολιτικών κομμάτων ή
οι υποψήφιοι βουλευτές που καίτοι εγνώριζαν αποδέχθηκαν χρηματοδότηση ή
παροχή.

«Άρθρο 7Α

Αναστολή χρηματοδότησης

1. Σε περίπτωση άσκησης δίωξης και επιβολής προσωρινής κράτησης κατά το άρθρο 282 του
Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, κατά του αρχηγού κόμματος ή του προέδρου κοινοβουλευτικής
ομάδας ή εκείνου που ασκεί την πραγματική διεύθυνση κόμματος ή κατά περισσοτέρων του ενός
πέμπτου των βουλευτών ή του ενός πέμπτου των ευρωβουλευτών ή του ενός πέμπτου των μελών
του κεντρικού οργάνου διοίκησης κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, σύμφωνα με το
καταστατικό τους, για τα εγκλήματα των άρθρων 187 και 187Α του Ποινικού Κώδικα,
αναστέλλεται κάθε είδους κρατική χρηματοδότηση και οικονομική ενίσχυση μετά από απόφαση
της Βουλής με ονομαστική ψηφοφορία και την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των
βουλευτών. Η αναστολή μπορεί να επιβληθεί εφόσον οι πράξεις των ως άνω φυσικών προσώπων
τελέσθηκαν στο πλαίσιο δράσης του κόμματος στο οποίο ανήκουν ή στο όνομα αυτού.

2. Σε περίπτωση εκδόσεως αμετάκλητου απαλλακτικού βουλεύματος ή αμετάκλητης αθωωτικής
απόφασης, αίρεται αναδρομικά η κατά τα ανωτέρω αναστολή και καταβάλλονται άτοκα στον
δικαιούχο τα παρακρατηθέντα ποσά.

3. Σε εφαρμογή της, κατά την παράγραφο 1 του παρόντος, απόφασης της Βουλής περί αναστολής
κάθε είδους κρατικής χρηματοδότησης και οικονομικής ενίσχυσης, καθώς και στην περίπτωση της
κατά την παράγραφο 2 άρσης αυτής, εκδίδεται κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών,
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών. Για την εφαρμογή του
παρόντος άρθρου, η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ενημερώνει σχετικώς τους συναρμόδιους
Υπουργούς.»

*** Το άρθρο 7α προστέθηκε με το άρθρο 23 Ν.4203/2013,ΦΕΚ Α 235/1.11.2013.

Άρθρο 8
`Ορια χρηματοδότησης

1. Η χρηματοδότηση κομμάτων ή συνασπισμών, από το ίδιο πρόσωπο, κατά
τη διάρκεια του ίδιου έτους, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ποσό των
δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.

2. Η χρηματοδότηση υποψήφιων βουλευτών, κατά τη διάρκεια της
προεκλογικής περιόδου, από το ίδιο πρόσωπο, δεν επιτρέπεται να
υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.

3. Σε περίπτωση χρηματοδότησης κατά παράβαση των παραγράφων 1 και 2 ο
χρηματοδότης τιμωρείται με φυλάκιση έως ενός έτους και χρηματική ποινή
τουλάχιστον δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.

4. Με πρόστιμο μέχρι τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ τιμωρούνται και
οι υπεύθυνοι των κομμάτων, κατά το άρθρο 15 του παρόντος νόμου και οι
υποψήφιοι βουλευτές που καίτοι εγνώριζαν αποδέχθηκαν τη χρηματοδότηση.

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

Άρθρο 9
Χώροι υπαίθριας προβολής πολιτικών μηνυμάτων

*** ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι διατάξεις των άρθρων 9, 10, 11, 12, 28, 29 παρ. 7 και
30 παρ. 2 του παρόντος περιελήφθησαν στην Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας
για την εκλογή Βουλευτών του ΠΔ 351/2003,ΦΕΚ Α 316/31.12.2003.

1. Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης α` βαθμού καθορίζουν με
απόφασή τους, που εκδίδεται μέσα σε ένα (1) μήνα από τον, κατά την παρ.
1 του άρθρου 3 του Ν. 2946/2001 (ΦΕΚ 224 Α΄), καθορισμό χώρων για
υπαίθρια διαφήμιση, ειδικότερους χώρους για την προβολή μηνυμάτων από τα
πολιτικά κόμματα, τις μαθητικές, φοιτητικές, συνδικαλιστικές και
συνεταιριστικές οργανώσεις, καθώς και τις ενώσεις προσώπων που δεν
επιδιώκουν κερδοσκοπικούς σκοπούς, και σε ποσοστό που δεν μπορεί να
είναι μικρότερο από το δέκα τοις εκατό (10%) της συνολικής επιφάνειας
των χώρων, που έχουν καθοριστεί, νομίμως, για προβολή υπαίθριας
διαφήμισης στον οικείο Ο.Τ.Α.. Με όμοια απόφαση του δημοτικού ή
κοινοτικού συμβουλίου καθορίζεται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις
χρήσεως των ανωτέρω χώρων.

2. Η διάθεση των χώρων της παραγράφου 1 γίνεται αναλογικά και επί
ίσοις όροις, για τη χρήση τους δεν απαιτείται άδεια από οποιαδήποτε αρχή
και δεν καταβάλλεται στον οικείο Ο.Τ.Α. τέλος διαφήμισης ή αποζημίωση
χρήσης.

3. Κατά την περίοδο βουλευτικών, νομαρχιακών, δημοτικών και
κοινοτικών εκλογών, ευρωεκλογών ή δημοψηφίσματος, τα δημοτικά και
κοινοτικά συμβούλια υποχρεούνται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) ημερών
από την προκήρυξη των βουλευτικών εκλογών ή του δημοψηφίσματος ή τριάντα
(30) ημερών πριν από τη διεξαγωγή των νομαρχιακών, δημοτικών και
κοινοτικών εκλογών, να διαθέτουν με απόφασή τους στα κόμματα, στους
συνασπισμούς και συνδυασμούς υποψηφίων για την προεκλογική προβολή τους,
όλους τους χώρους, που καθορίστηκαν, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3
του Ν. 2946/2001 (ΦΕΚ 224 Α΄), για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης στον
οικείο Ο.Τ.Α..

Στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται η ισχύς των συμβάσεων μισθώσεως των
χώρων αυτών και μειώνεται ανάλογα το μίσθωμα.

Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης, που εκδίδεται κάθε δύο χρόνια και μέσα στο μήνα Ιανουάριο,
καθορίζεται ο τρόπος χρήσης των χώρων αυτών και κάθε αναγκαία
λεπτομέρεια.

Εντός οκτώ (8) ημερών από τη διεξαγωγή των εκλογών τα κόμματα, οι
συνασπισμοί και οι συνδυασμοί υποχρεούνται, με δαπάνη τους, να
αποκαταστήσουν τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση.

4. Αν το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο δεν διαθέτει, μέσα στην
προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, τους ανωτέρω χώρους, αυτοί
διατίθενται με απόφαση του οικείου Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, που
εκδίδεται υποχρεωτικώς εντός τριών ημερών από την πάροδο των ανωτέρω
προθεσμιών και επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο
3 του άρθρου 109 του Π.Δ. 55/1999 (ΦΕΚ 58 Α΄).

5. Η διάθεση των χώρων της παραγράφου 3 γίνεται αναλογικά και επί
ίσοις όροις.

Σε περίπτωση προηγούμενης γραπτής συμφωνίας πολιτικών κομμάτων, που
συγκροτούν, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, κοινοβουλευτική ομάδα,
ή των συνδυασμών υποψηφίων για τις νομαρχιακές, δημοτικές ή κοινοτικές
εκλογές, αυτή είναι υποχρεωτική για τα δημοτικά ή κοινοτικά συμβούλια
και τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας. Για τη χρήση των ανωτέρω χώρων δεν
απαιτείται άδεια και δεν καταβάλλεται στον οικείο Ο.Τ.Α. τέλος
διαφήμισης ή αποζημίωση χρήσης.

Άρθρο 10

*** ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι διατάξεις των άρθρων 9, 10, 11, 12, 28, 29 παρ. 7 και
30 παρ. 2 του παρόντος περιελήφθησαν στην Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας
για την εκλογή Βουλευτών του ΠΔ 351/2003,ΦΕΚ Α 316/31.12.2003.

Προβολή προεκλογικών μηνυμάτων των κομμάτων από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα

1.α. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου οι δημόσιοι και οι
ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί ελεύθερης λήψης, καθώς
και οι φορείς παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών
υπηρεσιών, κάθε μορφής, υποχρεούνται να μεταδίδουν μηνύματα κομμάτων και
συνασπισμών σε διάρκεια που καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών
Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Τύπου και Μέσων
Μαζικής Ενημέρωσης, η οποία εκδίδεται μετά από γνώμη του Εθνικού
Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και γνώμη της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών
και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με όμοια απόφαση, ο
κατά τα ανωτέρω οριζόμενος χρόνος κατανέμεται μεταξύ των κομμάτων και
των συνασπισμών με βάση την αρχή της αναλογικής ισότητας και την
εξασφάλιση της μετάδοσης των θέσεων και του προγράμματος των κομμάτων
και των συνασπισμών.

β. Η ανωτέρω μετάδοση διενεργείται δωρεάν και απαλλάσσεται από κάθε
τέλος.

2. Με την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1, κατά την αυτή
διαδικασία και με κριτήριο την αναλογική ισότητα, καθορίζεται ο χρόνος
που διατίθεται στα δελτία ειδήσεων των κρατικών και ιδιωτικών
ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών για την παρουσίαση της προεκλογικής
δραστηριότητας των κομμάτων και των συνασπισμών των κομμάτων.

3. Κανένα μήνυμα δεν επιτρέπεται να μεταδίδεται την προηγούμενη,
καθώς και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.

`Αρθρο 11

*** ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι διατάξεις των άρθρων 9, 10, 11, 12, 28, 29 παρ. 7 και
30 παρ. 2 του παρόντος περιελήφθησαν στην Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας
για την εκλογή Βουλευτών του ΠΔ 351/2003,ΦΕΚ Α 316/31.12.2003.

Απαγορεύσεις για τα κόμματα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου

1. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου απαγορεύεται στα
κόμματα και τους συνασπισμούς κομμάτων:

α. Η ανάρτηση ή επικόλληση αεροπανώ, πανώ, αφισών και κάθε άλλου
είδους υλικού προβολής, εκτός των χώρων της παραγράφου 3 του άρθρου 9.

β. Η μετάδοση από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και
τηλεοπτικούς σταθμούς ελεύθερης λήψης, καθώς και από φορείς παροχής
συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, διαφημιστικών
μηνυμάτων και μηνυμάτων κοινωνικού περιεχομένου του άρθρου 3του Ν.
2328/1995 (ΦΕΚ 159 Α΄), τα οποία προβάλλουν, με οποιονδήποτε τρόπο,
πολιτικά κόμματα ή συνασπισμού ς πολιτικών κομμάτων, με εξαίρεση τη
μετάδοση τέτοιων διαφημιστικών μηνυμάτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
προηγούμενο άρθρο.

2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται οι ώρες λειτουργίας και η
κλίμακα έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων, των
γραφείων και των οχημάτων των κομμάτων, καθώς και κάθε άλλη σχετική
λεπτομέρεια. Τις ώρες της κοινής ησυχίας απαγορεύεται η χρήση των
παραπάνω εγκαταστάσεων. Επίσης απαγορεύεται η χρήση τους, εφόσον
γειτνιάζουν με νοσηλευτικά ιδρύματα και σχολεία.

`Αρθρο 12

Απαγορεύσεις για τους υποψήφιους βουλευτές κατά την προεκλογική περίοδο

*** ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι διατάξεις των άρθρων 9, 10, 11, 12, 28, 29 παρ. 7 και
30 παρ. 2 του παρόντος περιελήφθησαν στην Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας
για την εκλογή Βουλευτών του ΠΔ 351/2003,ΦΕΚ Α 316/31.12.2003.

1. Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους
βουλευτές:

α. Η ανάρτηση ή επικόλληση σε εξωτερικούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς
χώρους, καθώς και σε κάθε μορφής αυτοκινούμενα μέσα, αεροπανώ, πανώ,
γιγαντοαφισών, αφισών, φωτογραφιών και κάθε άλλου είδους υλικού
προβολής, η εγκατάσταση πρόσκαιρων κατασκευών οποιασδήποτε μορφής για
την προσωπική τους προβολή