20 Jul Ν. 4332/2015 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4332 ΦΕΚ Α 76/ 09.07.2015
Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας- Τροποποίηση του Ν. 4521/2014 για την
προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου 2011/98/ΕΕ σχετικά με την ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους
πολίτες τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους-μέλους και
σχετικά με κοινό σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζομένους από τρίτες χώρες που διαμένουν
νομίμως σε κράτος-μέλος και 2014/36/ ΕΕ σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής
πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχιακή εργασία και άλλες διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΚΩΔΙΚΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ
Άρθρο 1
Αντικατάσταση του άρθρου 1Α του Κώδικα
Ελληνικής Ιθαγένειας
Το άρθρο 1Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 1Α
Με δήλωση και αίτηση, λόγω γέννησης
και φοίτησης σε σχολείο στην Ελλάδα
1. Τέκνο αλλοδαπών που γεννιέται στην Ελλάδα θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής
ιθαγένειας υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) Της εγγραφής του στην Α’ τάξη ελληνικού σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και της
συνέχισης παρακολούθησης ελληνικού σχολείου κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης – αίτησης
της παραγράφου 2.
β) Της προηγούμενης συνεχούς νόμιμης διαμονής του ενός εκ των γονέων του επί πέντε
τουλάχιστον έτη πριν από τη γέννησή του.
Αν το τέκνο γεννήθηκε πριν τη συμπλήρωση της ως άνω πενταετούς διαμονής, το δικαίωμα
κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση δεκαετούς συνεχούς νόμιμης
διαμονής του γονέα.
γ) Της νόμιμης διαμονής των γονέων του και της κατοχής από έναν τουλάχιστον εξ αυτών ενός
εκ των κατωτέρω τίτλων διαμονής κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης – αίτησης της
παραγράφου 4:
«γα) άδειας επί μακρόν διαμένοντος, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Π.δ. 150/2006 (Α’ 160) ή
άδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 40 του Ν.
3731/2008 (Α’ 26) ή άδεια διαμονής που προβλέπεται στο άρθρο 89 του Ν. 4251/2014 (Α’ 80),
όπως ισχύει,
γβ) άδειας διαμονής αόριστης διάρκειας ή δεκαετούς διάρκειας σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.
2910/2001 (Α’ 91), της παρ. 2 του άρθρου 91 του Ν. 3386/2005 (Α’ 212), της παρ. 1 του άρθρου
39 του Ν. 3731/2008 (Α’ 263) και του άρθρου 138 του Ν. 4251/2014 (Α’ 80), όπως ισχύουν,
γγ) εγγράφου πιστοποίησης μόνιμης διαμονής πολίτη της Ε.Ε. με βάση τις διατάξεις του Π.δ.
106/2007 (Α’ 135),
γδ) τίτλου διαμονής αναγνωρισμένου πολιτικού πρόσφυγα ή καθεστώτος επικουρικής
προστασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων 61/1999 (Α’ 63), 96/2008 (Α’
152), 114/2010 (Α’ 195) και 113/2013 (Α’ 146), όπως ισχύουν, ή τίτλο διαμονής ανιθαγενούς,
γε) ειδικού δελτίου ταυτότητας ομογενούς (Ε.Δ.Τ.Ο.) συνοδευομένου από ισχύουσα άδεια
διαμονής ενιαίου τύπου (Α.Δ.Ε.Τ.) ή άλλον τίτλο νόμιμης διαμονής ομογενούς,
γστ) άδειας διαμονής δεύτερης γενιάς σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 108 του Ν.
4251/2014 (Α’ 80), γζ) δελτίου μόνιμης διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα ή πολίτη της Ε.Ε.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης μπορεί να
τροποποιούνται, αντικαθίστανται ή καταργούνται οι τίτλοι οριστικής διαμονής που αναφέρονται
ανωτέρω και να προστίθενται νέοι τίτλοι νόμιμης διαμονής.
2. α. Για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 1 του παρόντος
άρθρου υποβάλλεται κοινή δήλωση-αίτηση από τους γονείς του τέκνου.
Η δήλωση-αίτηση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά
υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στη χωρική αρμοδιότητα
της οποίας υπάγεται ο δήμος της διαμονής των αιτούντων.
β. Τη δήλωση-αίτηση της προηγούμενης παραγράφου του παρόντος άρθρου υποβάλλει στην
περίπτωση τέκνου μονογονεϊκής οικογένειας ή τέκνου δικαιούχου διεθνούς προστασίας
(αναγνωρισμένου πρόσφυγα, προσώπου που έχει υπαχθεί σε καθεστώς επικουρικής προστασίας ή
ανιθαγενούς), ο εναπομείνας γονέας ή αυτός στον οποίο έχει ανατεθεί η επιμέλεια του ανηλίκου,
εφόσον συντρέχουν στο πρόσωπό του οι λοιπές σχετικές προϋποθέσεις. Σε περιπτώσεις
ασυνόδευτων ανηλίκων τη δήλωση-αίτηση υποβάλλει ο επίτροπος ή ο εκπρόσωπος του ανηλίκου
που έχει νόμιμα ορισθεί.
3. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της
δήλωσης- αίτησης της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, με απόφασή του, περίληψη της
οποίας δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εντέλλεται τον οικείο δήμο να εγγράψει
τον ανήλικο αλλοδαπό, στο δημοτολόγιό του. Η ελληνική ιθαγένεια αποκτάται από τη δημοσίευση
της σχετικής περίληψης.
4. Δεν συνιστούν κατά την έννοια του παρόντος άρθρου τίτλο νόμιμης διαμονής δελτία,
βεβαιώσεις υποβολής δικαιολογητικών ή άλλα έγγραφα που επιτρέπουν την προσωρινή διαμονή
του κατόχου τους μέχρι την κρίση του αιτήματός του από την αρμόδια διοικητική ή δικαστική
αρχή ή την ολοκλήρωση της εκκρεμούς διοικητικής διαδικασίας.
5. Τα στοιχεία ταυτότητας του ανήλικου αλλοδαπού, καθώς και η ύπαρξη της συγγενικής σχέσης
του ανήλικου για τον οποίο υποβάλλεται δήλωση – αίτηση κτήσης ιθαγένειας από τους γονείς του,
αποδεικνύονται από ληξιαρχική πράξη γέννησης της ημεδαπής και από τα σχετικά δικαιολογητικά
που πιστοποιούν τη συγγενική σχέση.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης μπορεί να
προστίθενται, καταργούνται ή τροποποιούνται τα αναγκαία έγγραφα για την υποβολή των
δηλώσεων – αιτήσεων κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας του παρόντος άρθρου.
6. Για την υποβολή των προβλεπόμενων στο παρόν άρθρο δηλώσεων-αιτήσεων κτήσης της
ελληνικής ιθαγένειας καταβάλλεται παράβολο ύψους εκατό (100) ευρώ.»
Άρθρο 1Α
Προσθήκη άρθρου 1Β
στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας
Μετά το άρθρο 1Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας προστίθεται άρθρο 1Β ως ακολούθως:
«Άρθρο 1Β
Με δήλωση και αίτηση, λόγω φοίτησης
σε σχολείο στην Ελλάδα
1. Ανήλικος αλλοδαπός που κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης
της ελληνικής ιθαγένειας λόγω φοίτησης σε ελληνικό σχολείο, εφόσον έχει ολοκληρώσει επιτυχώς
την παρακολούθηση είτε εννέα τάξεων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είτε έξι
τάξεων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η φοίτηση στο νηπιαγωγείο δεν προσμετράται. Η
επιτυχής ολοκλήρωση της απαιτούμενης φοίτησης αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση της
αρμόδιας αρχής.
2. Αλλοδαπός που κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και είναι απόφοιτος Τμήματος ή
Σχολής ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας εφόσον διαθέτει
απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα. Η δήλωση-αίτηση της
παραγράφου 3 υποβάλλεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) ετών από την ημερομηνία
αποφοίτησης από Τμήμα ή Σχολή ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ.
3. Για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας κατ’ εφαρμογή των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος
άρθρου υποβάλλεται σχετική δήλωση-αίτηση από τον ίδιο τον αλλοδαπό.
Η δήλωση-αίτηση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά
υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στη χωρική αρμοδιότητα
της οποίας υπάγεται ο δήμος της διαμονής του αιτούντα.
4. α. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της
δήλωσης-αίτησης κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, με
απόφασή του, περίληψη της οποίας δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εντέλλεται
τον οικείο δήμο να εγγράψει τον ανήλικο αλλοδαπό, στο δημοτολόγιό του. Η ελληνική ιθαγένεια
αποκτάται από τη δημοσίευση της σχετικής περίληψης.
β. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, εντός ενός (1) έτους από την υποβολή της
δήλωσης- αίτησης κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, με
απόφασή του, περίληψη της οποίας δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εντέλλεται
τον οικείο δήμο να εγγράψει τον ενήλικο αλλοδαπό, στο δημοτολόγιό του. Η ελληνική ιθαγένεια
αποκτάται από τη δημοσίευση της σχετικής περίληψης.
Η αίτηση απορρίπτεται αν συντρέχει ποινικό κώλυμα, κατά την περίπτωση β’ της παραγράφου 1
του άρθρου 5 ή λόγοι δημόσιας ή εθνικής ασφάλειας κατά το άρθρο 5Β. Η διερεύνηση της
συνδρομής των αρνητικών προϋποθέσεων του προηγούμενου εδαφίου διενεργείται με ανάλογη
εφαρμογή της προβλεπόμενης στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 διαδικασίας και εντός προθεσμίας
έξι (6) μηνών. Η σχετική διαδικασία και προθεσμίες αναστέλλονται σύμφωνα με τη διάταξη της
παραγράφου 4 του άρθρου 31.
5. α. Στην περίπτωση που η δήλωση-αίτηση κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, που προβλέπεται
κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, δεν υποβλήθηκε από τον
ανήλικο αλλοδαπό, ο αλλοδαπός που εξακολουθεί να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα
υποβάλλει τη σχετική δήλωση- αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
στην οποία υπάγεται διοικητικά ο δήμος της διαμονής του, μέχρι τη συμπλήρωση του 21ου έτους
της ηλικίας του.
β. Στην περίπτωση που η κτήση ιθαγένειας λόγω φοίτησης, κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της
παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, θεμελιώνεται χρονικά μετά την ενηλικίωση του τέκνου και
μέχρι την ηλικία των 23 ετών, ο ενήλικος αλλοδαπός που εξακολουθεί να διαμένει νόμιμα και
μόνιμα στην Ελλάδα υποβάλλει τη σχετική δήλωση-αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην οποία υπάγεται διοικητικά ο δήμος της διαμονής του, εντός
αποκλειστικής προθεσμίας τριών ετών από την ημερομηνία συμπλήρωσης εννέα τάξεων ελληνικού
σχολείου ή των έξι τάξεων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
γ. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ακολουθείται αναλόγως η διαδικασία της διάταξης της παραγράφου
4β του παρόντος άρθρου. Η ελληνική ιθαγένεια αποκτάται και στις περιπτώσεις αυτές από την
ημερομηνία δημοσίευσης της περίληψης της απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης
Διοίκησης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
6. Τέκνο αλλοδαπού, ο οποίος αποκτά την ελληνική ιθαγένεια κατά τις διατάξεις του παρόντος
άρθρου καθίσταται Έλληνας χωρίς άλλη διατύπωση, αν κατά την ημερομηνία κτήσης της
ελληνικής ιθαγένειας από τον γονέα του είναι ανήλικο και άγαμο.
7. Δεν συνιστούν κατά την έννοια του παρόντος άρθρου τίτλο νόμιμης διαμονής δελτία,
βεβαιώσεις υποβολής δικαιολογητικών ή άλλα έγγραφα που επιτρέπουν την προσωρινή διαμονή
του κατόχου τους μέχρι την κρίση του αιτήματός του από την αρμόδια διοικητική ή δικαστική
αρχή ή την ολοκλήρωση της εκκρεμούς διοικητικής διαδικασίας.
8. Τα στοιχεία ταυτότητας του αιτούντος ενήλικου ή του ανήλικου αλλοδαπού αποδεικνύονται
από ληξιαρχική πράξη γέννησης της ημεδαπής είτε από πιστοποιητικό γέννησης ή άλλο ισοδύναμο
έγγραφο πιστοποίησης του ληξιαρχικού συμβάντος της γέννησής του, που εκδίδουν οι αρμόδιες
αρχές του κράτους προέλευσής του.
Αν ο αλλοδαπός είναι δικαιούχος διεθνούς προστασίας ως πολιτικός πρόσφυγας ή έχει υπαχθεί σε
καθεστώς επικουρικής προστασίας ή είναι ανιθαγενής και αδυνατεί να προσκομίσει πιστοποιητικό
γέννησής του, αρκεί η πράξη αναγνώρισής του ως πολιτικού πρόσφυγα, υπαγωγής του στο
καθεστώς επικουρικής προστασίας ή το οικείο δελτίο ανιθαγενούς αντίστοιχα.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης μπορεί να
προστίθενται, κα- ταργούνται ή τροποποιούνται τα αναγκαία έγγραφα για την υποβολή των
δηλώσεων-αιτήσεων κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας του παρόντος άρθρου.
9. Ο αιτών δύναται με υπεύθυνη δήλωση που συνοδεύει τη σχετική αίτηση-δήλωση να προβεί σε
εξελληνισμό των ονοματεπωνυμικών του στοιχείων.
10. Για την υποβολή των προβλεπόμενων στο παρόν άρθρο δηλώσεων-αιτήσεων κτήσης της
ελληνικής ιθαγένειας καταβάλλεται παράβολο ύψους εκατό (100) ευρώ.».
Άρθρο 2
Μεταβατικές διατάξεις
1. Στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων της παραγράφου 1 του άρθρου 1Α του Κώδικα Ελληνικής
Ιθαγένειας, όπως αυτό τροποποιείται με το άρθρο 1 του παρόντος και υπό τις εκεί προβλεπόμενες
προϋποθέσεις, εμπίπτουν και τα τέκνα αλλοδαπών που έχουν ήδη γεννηθεί στην Ελλάδα και είναι
ανήλικα κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος.
2. Αιτήσεις κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, δυνάμει των παραγράφων 1 έως και 6 του άρθρου
1Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό είχε προστεθεί με την παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν.
3838/2010 και ίσχυε μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου και του άρθρου 24 του Ν.
3838/2010, που εκκρεμούν είτε στις αρμόδιες υπηρεσίες των οικείων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων
είτε στις αρμόδιες υπηρεσίες των οικείων Δήμων εξετάζονται υπό τους όρους του άρθρου 1Α του
Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό τροποποιείται με το άρθρο 1 του παρόντος και υπό τους
όρους του άρθρου 1Β του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό προστίθεται με το άρθρο 1Α
του παρόντος, πλην της καταβολής του προβλεπόμενου παραβόλου.
Όσον αφορά στις προαναφερόμενες εκκρεμείς αιτήσεις, που εξετάζονται κατά προτεραιότητα, οι
κατά περίπτωση απαιτούμενες προϋποθέσεις κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, δυνάμει του άρθρου
1Α του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό τροποποιείται με το άρθρο 1 του παρόντος
νόμου και του άρθρου 1Β του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως αυτό προστίθεται με το άρθρο
1Α του παρόντος, θα πρέπει να συντρέχουν κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος.
3. Στους αλλοδαπούς οι οποίοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου πληρούν τις
προϋποθέσεις των παραγράφων 1, 2 και 5Β του άρθρου 1Β του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας και
έχουν ήδη ενηλικιωθεί, χορηγείται προθεσμία τριών (3) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος
για να υποβάλουν τη σχετική δήλωση- αίτηση που προβλέπεται από τις διατάξεις αυτές. Οι αιτήσεις-
δηλώσεις του ως άνω εδαφίου εξετάζονται κατά προτεραιότητα. Η ιθαγένεια αποκτάται από τη
δημοσίευση της περίληψης της σχετικής απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με βάση τους όρους και τη διαδικασία που προβλέπεται στις
διατάξεις της παρ. 4Β του άρθρου 1Β του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας.
4. Τέκνο αλλοδαπού, ο οποίος έχει αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια κατ’ εφαρμογή των
διατάξεων των άρθρων 1 και 24 του Ν. 3838/2010, καθίσταται Έλληνας χωρίς άλλη διατύπωση,
αν κατά την ημερομηνία κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας από τον γονέα του ήταν ανήλικο και
άγαμο.
5. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καταργείται το άρθρο 24 του Ν. 3838/2010.
Άρθρο 3
Αντικατάσταση του άρθρου 19
του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας
Το άρθρο 19 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (ΚΕΙ), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 του
Ν. 3838/2010, αντικαθίσταται ως εξής:
«IV. Απώλεια της Ελληνικής Ιθαγένειας που αποκτήθηκε από τέκνα αλλοδαπών με δήλωση ή
πολιτογράφηση των γονέων τους.
Άρθρο 19
1. Τέκνο αλλοδαπού που κατέστη Έλληνας ενώ ήταν ανήλικο, αποβάλλει την ελληνική ιθαγένεια,
υποβάλλοντας σχετική δήλωση και αίτηση στον δήμο του οποίου είναι δημότης ή αν κατοικεί στην
αλλοδαπή, στην ελληνική προξενική αρχή του τόπου κατοικίας του, μέσα σε προθεσμία ενός έτους
από την ενηλικίωσή του. Αντίγραφο της δήλωσης και αίτησης διαβιβάζεται στην αρμόδια υπηρεσία
της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
2. Για την αποβολή της ελληνικής ιθαγένειας εκδίδεται, μέσα σε ένα μήνα απόφαση του
Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με την οποία η αίτηση γίνεται δεκτή. Περίληψη της
απόφασης δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3. Η αίτηση δεν γίνεται αποδεκτή, εφόσον δια της αποδοχής της ο αιτών καθίσταται ανιθαγενής.»
Άρθρο 4
Σύσταση επιτροπής για τη σύνταξη
Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας
1. Στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης συνιστάται επιτροπή για τη
σύνταξη Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, η οποία αποτελείται από:
α) τον Γενικό Γραμματέα Πληθυσμού και Κοινωνικής Συνοχής, ως Πρόεδρο, και ως μέλη,
β) τον Νομικό Σύμβουλο του οικείου Υπουργείου,
γ) έναν ομότιμο Καθηγητή με ειδικότητα στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο,
δ) έναν Καθηγητή με ειδικότητα στο Δημόσιο Δίκαιο,
ε) τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Ιθαγένειας και Μεταναστευτικής Πολιτικής, στ) τον
Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Ιθαγένειας,
ζ) ένα μέλος που υποδεικνύεται από τον Συνήγορο του Πολίτη,
η) ένα μέλος που υποδεικνύεται από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, θ)
έναν προϊστάμενο Διεύθυνσης Αστικής Κατάστασης Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Για την υποστήριξη του έργου της επιτροπής ως μέλη της γραμματείας της επιτροπής ορίζονται
δύο υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ της Διεύθυνσης Ιθαγένειας.
2. Το σχέδιο του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας που θα συντάξει η επιτροπή του παρόντος άρθρου
υποβάλλεται στη Βουλή για να κυρωθεί κατά τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 76 παρ. 6 του
Συντάγματος.
3. Η Επιτροπή, της οποίας τα μέλη δεν λαμβάνουν κανενός είδους αμοιβή ή αποζημίωση,
συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Με την ίδια
απόφαση ορίζεται ο χρόνος περάτωσης του έργου, οι ειδικοί εισηγητές και τα μέλη της γραμματείας
της επιτροπής και ρυθμίζονται θέματα που αναφέρονται στη λειτουργία, στη διοικητική μέριμνα και
τη γραμματειακή υποστήριξή τους. Από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών και
Διοικητικής Ανασυγκρότησης θα καλυφθούν τα έξοδα μετακίνησης μελών της επιτροπής που
τυχόν κατοικούν εκτός Αθηνών.
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ
2011/98/ΕΕ ΚΑΙ 2014/36/EE
Άρθρο 5
Σκοπός των άρθρων 6 και 7 του παρόντος
1. Σκοπός του άρθρου 6 του παρόντος νόμου είναι η ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη
της Οδηγίας 2011/98/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου
2011 (EEL 343 της 23.12.2011).
2. Σκοπός του άρθρου 7 του παρόντος νόμου είναι η ενσωμάτωση στην ελληνική έννομη τάξη
της Οδηγίας 2014/36/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης
Φεβρουαρίου 2014 (EEL 94 της 28.3.2014).
Άρθρο 6
Τροποποίηση διατάξεων του Ν. 4251/2014
για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας
προς την Οδηγία 2011/98/ΕΕ
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011
1. Μετά την περίπτωση κβ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 4251/2014 (Α’ 80) προστίθεται η εξής
περίπτωση:
«κβί) «Εργαζόμενος τρίτης χώρας»: κάθε πολίτης τρίτης χώρας που έχει γίνει δεκτός στην
ελληνική επικράτεια και ο οποίος διαμένει νομίμως και του έχει χορηγηθεί άδεια διαμονής για
εργασία ή άδεια διαμονής με δικαίωμα εργασίας, στο πλαίσιο εξαρτημένης σχέσης εργασίας στην
Ελλάδα σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.»
2. Στην περίπτωση ιστ’ της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 4251/2014 προστίθεται υποπερίπτωση
ως εξής:
«ιστί) «Ενιαία άδεια»: άδεια διαμονής που εκδίδεται από τις ελληνικές αρχές με χρήση του ενιαίου
τύπου που θεσπίζεται στον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1030/2002 του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου
2002, (EEL 157, 15.6.2002), όπως ισχύει, στην οποία αναγράφονται οι προϋποθέσεις πρόσβασης
στην αγορά εργασίας, βάσει της οποίας επιτρέπεται στον πολίτη τρίτης χώρας να διαμένει νόμιμα
στην ελληνική επικράτεια με σκοπό την εργασία.»
3. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 4251/2014 προστίθεται περίπτωση νζ’ ως εξής:
«νζ) «Ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης»: κάθε διαδικασία που οδηγεί, βάσει ενιαίας αίτησης
που υποβάλλεται από πολίτη τρίτης χώρας, σε απόφαση σχετικά με την εν λόγω αίτηση, με σκοπό
να του χορηγηθεί άδεια διαμονής για εργασία στην ελληνική επικράτεια.»
4. Η περίπτωση ιε’ της παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«ιε) Θεώρηση Μακράς διάρκειας (Εθνική θεώρηση – Visa D): Θεώρηση εισόδου D είναι η
εξουσιοδότηση που χορηγείται από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές για την είσοδο και διαμονή
πολιτών τρίτων χωρών στην Ελληνική Επικράτεια για διάστημα που υπερβαίνει τις 90 ημέρες και
μπορεί να ανέλθει έως 365 ημέρες, με βάσει αντίστοιχες για το καθεστώς διαμονής πολιτών τρίτων
χωρών, εθνικές νομοθετικές ρυθμίσεις ή το ενωσιακό δίκαιο.»
5. Μετά το άρθρο 2 του Ν. 4251/2014 προστίθεται άρθρο 2Α ως εξής:
«Άρθρο 2Α
1. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται σε:
α) πολίτες τρίτων χωρών που ζητούν την αρχική χορήγηση άδειας διαμονής στην ελληνική
επικράτεια με σκοπό την εργασία, για έναν από τους τύπους άδειας διαμονής που αναφέρονται
στην περίπτωση β’ του παρόντος άρθρου,
β) πολίτες τρίτων χωρών που κατέχουν άδεια διαμονής στην ελληνική επικράτεια σύμφωνα με τις
διατάξεις των άρθρων 15, 16, 17, 19 παρ. 7, 61, 64, 98, 114 και 122 του Ν. 4251/2014,
γ) πολίτες τρίτων χωρών που εισέρχονται ή έχουν γίνει δεκτοί στην ελληνική επικράτεια σύμφωνα
με κάθε άλλη διάταξη με την οποία προβλέπεται η έκδοση άδειας διαμονής με δικαίωμα εργασίας.
2. Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται:
α) στις κατηγορίες προσώπων που ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 4251/2014,
β) στα μέλη οικογένειας πολιτών της Ένωσης που άσκησαν ή ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης
κυκλοφορίας εντός αυτής, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο Π.δ. 106/2007 (Α’ 135),
γ) στους πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι μαζί με τα μέλη της οικογένειάς τους, ανεξαρτήτως
εθνικότητας, απολαμβάνουν δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας ισοδύναμων με εκείνα των
πολιτών της Ένωσης δυνάμει συμφωνιών, είτε μεταξύ της Ένωσης και των κρατών – μελών είτε
μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών,
δ) σε όσους εμπίπτουν στις διατάξεις του Π.δ. 219/2000 (Α’ 190) με το οποίο προσαρμόστηκε η
ελληνική νομοθεσία στην Οδηγία 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
16ης Δεκεμβρίου 1996 (EEL 18 της 21.1.1997),
ε) στα πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση για εισδοχή ή έχουν γίνει δεκτοί στην ελληνική
επικράτεια σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας 2014/66/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου της 15ης Μαΐου 2014 (EEL 157 της 27.5.2014), στ) στα πρόσωπα που έχουν
υποβάλει αίτηση για εισδοχή ή έχουν γίνει δεκτοί στην ελληνική επικράτεια ως εποχικοί
εργαζόμενοι,
ζ) στους επί μακρόν διαμένοντες σε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με την
Οδηγία 2003/109/ΕΚ του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2003 (EEL 16 της 13.1.2004) και τα
άρθρα 88 έως 106 του Ν. 4251/2014,
η) σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι υπόκεινται σε διαδικασία επιστροφής, σύμφωνα με τις
διατάξεις του Ν. 3907/2011 (Α’ 7) ή του Ν. 3386/2005 (Α’ 212), η οποία έχει ανασταλεί για
πραγματικούς ή νομικούς λόγους,
θ) σε πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση για εισδοχή ή έχουν γίνει δεκτοί στην ελληνική
επικράτεια ως αυτοαπασχολούμενοι εργαζόμενοι σύμφωνα με το άρθρο 16 του Ν. 4251/2014,
ι) σε πρόσωπα που έχουν υποβάλει αίτηση για εισδοχή ή έχουν γίνει δεκτοί ως ναυτικοί προς
απασχόληση ή εργασία υπό οποιαδήποτε ιδιότητα σε πλοίο νηολογημένο σε κράτος – μέλος ή που
φέρει τη σημαία κράτους – μέλους,
ια) σε πολίτες τρίτων χωρών, στους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια να εργάζονται στην ελληνική
επικράτεια για χρονικό διάστημα όχι ανώτερο των έξι μηνών, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.
4251/2014 ή έχουν γίνει δεκτοί σε άλλο κράτος – μέλος για λόγους σπουδών, ιβ) σε πολίτες τρίτων
χωρών, στους οποίους επιτρέπεται να εργάζονται βάσει εθνικής θεώρησης εισόδου, σύμφωνα με τις
διατάξεις του άρθρου 18 του Ν. 4251/2014.
3. Η ενιαία άδεια διαμονής εκδίδεται ή ανανεώνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των
άρθρων 8 και 9 του παρόντος, μέσα σε τέσσερις (4) μήνες το αργότερο, από την ημέρα υποβολής
της αίτησης, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις διατάξεις του παρόντος Κώδικα. Όταν
διαπιστώνεται ότι για την έκδοση της άδειας διαμονής είναι απαραίτητη η προσκόμιση
συμπληρωματικών δικαιολογητικών, η αρμόδια υπηρεσία ειδοποιεί με έγγραφη κλήση τον
αιτούντα για προσκόμιση αυτών εντός εύλογης προθεσμίας που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο
(2) μήνες. Μέχρι την προσκόμιση των συμπληρωματικών δικαιολογητικών, η ανωτέρω προθεσμία
αναστέλλεται. Η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παραταθεί μέχρι τρεις (3) μήνες σε εξαιρετικές
περιπτώσεις που έχουν σχέση με την πολυπλοκότητα της εξέτασης της αίτησης. Εφόσον δεν ληφθεί
απόφαση εντός της προθεσμίας που προβλέπεται στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται οι
ρυθμίσεις των άρθρων 4 και 10 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας που κυρώθηκε με το άρθρο
πρώτο του Ν. 2690/1999 (Α’ 45), όπως ισχύει. Κατά τα λοιπά, δεν θίγονται οι διατάξεις του άρθρου
45 του Π.δ. 18/1989 (Α’ 8).
4. Αίτηση για χορήγηση ενιαίας άδειας διαμονής θεωρείται απαράδεκτη, εάν εφαρμόζονται όγκοι
εισδοχής και έχει συμπληρωθεί ο προβλεπόμενος ανώτατος αριθμός θέσεων εργασίας σύμφωνα με
την παρ. 1 του άρθρου 11 του Ν. 4251/2014.
5. Στους πολίτες τρίτων χωρών, κατόχους ενιαίας άδειας διαμονής που εκδίδεται σύμφωνα με τις
κείμενες διατάξεις, παρέχεται ενημέρωση για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν
από την άδεια διαμονής σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου ε’ της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν.
4018/2011 (Α’ 215).»
6. Στο άρθρο 135 του Ν. 4251/2014 προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:
«3. Το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, μία φορά κάθε έτος και για
πρώτη φορά όχι αργότερα από τις 30 Ιουνίου 2016, ανακοινώνει στην Επιτροπή, σύμφωνα με τον
Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 862/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης
Ιουλίου 2007 (EEL 199 της 31.7.2007) στατιστικά στοιχεία για τον αριθμό των πολιτών τρίτων
χωρών στους οποίους χορηγήθηκε ενιαία άδεια διαμονής κατά τη διάρκεια του προηγούμενου
ημερολογιακού έτους, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 862/2007.»
Άρθρο 7
Τροποποίηση διατάξεων του Ν. 4251/2014
για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας
προς την Οδηγία 2014/36/EE
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014
1. Η περίπτωση κδ’ της παρ.1 του άρθρου 1 του Ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«κδ) Εποχική εργασία: Δραστηριότητα που πραγματοποιείται στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα
έως έξι (6) συνολικά μήνες, ανά περίοδο δώδεκα (12) μηνών, σε τομέα εποχικής απασχόλησης με
περιοδικό χαρακτήρα εντός του έτους. Ως τέτοιοι νοούνται τομείς που σχετίζονται με εποχικές
συνθήκες, κατά τη διάρκεια των οποίων το αναγκαίο επίπεδο εργατικού δυναμικού είναι
σημαντικά υψηλότερο από αυτό που απαιτείται για τις συνήθεις δραστηριότητες.»
2. Η παρ. 3 του άρθρου 11 του Ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Οι ρυθμίσεις των παραγράφων 1 και 2 εφαρμόζονται αναλόγως και για τον καθορισμό του
όγκου εισδοχής για εποχική απασχόληση, μετάκληση αλιεργατών και απασχόληση υψηλής
ειδίκευσης, σύμφωνα με τα άρθρα 109 έως 127. Ειδικά για την περίπτωση της μετάκλησης εποχικά
εργαζομένων στην αγροτική οικονομία, μπορεί με την υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του
παρόντος άρθρου, να καθορίζεται ανώτατος αριθμός θέσεων εργασίας ανά χώρα προέλευσης,
καθώς και η αντιστοιχία μεταξύ καλλιεργήσιμης έκτασης ή ζωικού κεφαλαίου του αιτούντος
εργοδότη με τον αριθμό των εποχικά εργαζομένων, των οποίων μπορεί να ζητήσει τη μετάκληση.
Ο κατάλογος των τομέων απασχόλησης, στους οποίους εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις για την εισδοχή
πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία, περιλαμβάνει τους τομείς της γεωργίας, της
δασοκομίας και της κτηνοτροφίας. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής
Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Παραγωγικής
Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης, και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, ύστερα από διαβούλευση, σύμφωνα με
όσα ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο, μπορεί να συμπληρωθεί ο ανωτέρω κατάλογος και
με άλλους τομείς απασχόλησης, οι οποίοι περιλαμβάνουν δραστηριότητες που εξαρτώνται από την
αλλαγή των εποχών. Ο ανωτέρω κατάλογος, καθώς και κάθε τροποποίηση αυτού, κοινοποιείται με
μέριμνα του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης στην Ευρωπαϊκή
Επιτροπή.»
3. Το άρθρο 13 του Ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 13
Εισδοχή πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία
1. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται στους πολίτες τρίτων χωρών που είτε
διαμένουν εκτός της Ελληνικής Επικράτειας και αιτούνται να τους επιτραπεί η είσοδος και η
διαμονή σε αυτή, είτε έχουν ήδη γίνει δεκτοί σε αυτή, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος
Κώδικα, με σκοπό την εποχική εργασία.
2. Οι ίδιες διατάξεις δεν εφαρμόζονται σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι:
α) κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης διαμένουν ήδη στην Ελληνική Επικράτεια εξαιρουμένων
των περιπτώσεων που αναφέρονται στην υποπερίπτωση ii της περίπτωσης α’ του άρθρου 18 του
Κώδικα,
β) εμπίπτουν στις διατάξεις του Π.δ. 219/2000 (Α’ 190) με το οποίο προσαρμόστηκε η ελληνική
νομοθεσία στην Οδηγία 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης
Δεκεμβρίου 1996 (ΕΕΙ_ 18 της 21.1.1997),
γ) είναι μέλη οικογένειας πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ασκούν το δικαίωμα ελεύθερης
κυκλοφορίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.δ. 106/2007 (Α’ 135),
όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 42 του Ν. 4071/2012 (Α’ 85),
δ) μαζί με τα μέλη της οικογένειάς τους και ανεξαρτήτως ιθαγένειας, απολαμβάνουν δικαιώματα
ελεύθερης κυκλοφορίας, ισοδύναμων με τα δικαιώματα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
δυνάμει συμφωνιών που έχουν συναφθεί είτε μεταξύ αυτής και των κρατών – μελών της είτε
μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των τρίτων χωρών προέλευσής τους.
3. Κάθε εργοδότης, ο οποίος επιθυμεί να προσλάβει προσωπικό για εποχική εργασία, με βάση τις
θέσεις εργασίας, οι οποίες περιλαμβάνονται στην κοινή υπουργική απόφαση του άρθρου 11 του
Κώδικα, καταθέτει αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου
διαμονής του, στην οποία αναφέρονται ο αριθμός των θέσεων εργασίας, τα στοιχεία
και η ιθαγένεια των προς απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, η ειδικότητα, καθώς και το χρονικό
διάστημα της απασχόλησης.
Μαζί με την αίτηση, ο εργοδότης καταθέτει: α) Αποδεικτικό καταβολής τέλους πενήντα (50) ευρώ
για κάθε πολίτη τρίτης χώρας, που θέλει να απασχολήσει, το οποίο εισπράττεται υπέρ του
Δημοσίου και δεν επιστρέφεται.
β) Υπεύθυνη δήλωση ότι θα προσλάβει τους εργαζόμενους και θα αναλάβει τις προβλεπόμενες
δαπάνες αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παρ. 3 του άρθρου 80 του Ν. 3386/2005
(Α’ 212).
γ) Έγκυρη σύμβαση εργασίας για το σκοπό της εποχικής εργασίας, υπογεγραμμένη από τον
εργοδότη που είναι εγκατεστημένος στην ελληνική επικράτεια. Στη σύμβαση εργασίας
αναγράφονται:
αα) το είδος της απασχόλησης και η ημερομηνία έναρξης αυτής,
ββ) ο τόπος που λαμβάνει χώρα αυτή,
γγ) η ημερομηνία έναρξης αυτής,
δ
