20 Nov και όμως το παιδί μας αφορά
Στη μακριά φιλολογία των δικαιωμάτων του ανθρώπου προστίθεται και αυτή των δικαιωμάτων του παιδιού η οποία αποκτά όλο και μεγαλύτερο πολιτικό ενδιαφέρον σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Τούτο διότι υπολογίζεται ότι τα παιδιά αποτελούν το 1/3 του πληθυσμού της γης ενώ
• Παιδιά που ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες: 86% συνολικά. Στις χώρες αυτές βρίσκονται επίσης 95% των παιδιών που πεθαίνουν πριν από την ηλικία των 5 ετών, που δεν έχουν πρόσβαση σε βασική εκπαίδευση ή που είναι θύματα αναγκαστικής εργασίας ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
• Ένα στα τρία παιδιά υποφέρει από υποσιτισμό κατά τη διάρκεια των 5 πρώτων ετών της ύπαρξής του. Ένα στα έξι δεν πηγαίνει στο δημοτικό – τα περισσότερα από αυτά είναι κορίτσια.
• Πάνω από 10 εκατ. παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που θα ήταν εύκολο να προληφθούν ή να θεραπευτούν.
• Ένα δισ. παιδιά συναντούν δυσχέρειες στη φυσική, διανοητική και/ή ψυχολογική τους ανάπτυξη.
• 218 εκατ. παιδιά είναι θύματα αναγκαστικής εργασίας.
• 1,2 εκατ. παιδιά είναι θύματα εμπορίας ανθρώπων.
• 300.000 παιδιά στρατεύονται ως παιδιά-στρατιώτες σε ένοπλες συγκρούσεις.
• Πάνω από 200 εκατ. παιδιά ζουν με σοβαρή αναπηρία.
140 εκατ. παιδιά είναι ορφανά
Με την επιφύλαξη της σημασίας των αριθμών «το παιδί» αποτελεί αντικείμενο της ενασχόλησης του νομοθέτη του 20ου αιώνα λόγω ιδίως των θεωρητικών προσεγγίσων του τέλους του 19ου αιώνα.
Το 1796 ήδη δημοσιεύθηκε το έργο του Thomas Spence’ The Rights of Infants ενώ μετά το 1900 το ζήτημα των δικαιωμάτων των παιδιών αναφέρεται από τους ακτιβιστές ενόψει της παροχής στέγης σε άστεγα παιδιά και δημόσιας εκπαίδευσης. Η εργογραφία εμπλουτίσθηκε το 1927 με τη δημοσίευση του The Child’s Right to Respect από τον Janusz Korczak ενώ στη συνέχεια αναπτύχθηκε σταδιακά ένα ολόκληρο κίνημα για το θέμα αυτό.
Από το 1924 όπου έγινε η πρώτη επίσημη αναφορά σε δικαιώματα του παιδιού στο πλαίσιο της Κοινωνίας των Εθνών μέχρι τις πρόσφατες αναφορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της παιδοπορνογραφίας και τις θεσμικές αποτυπώσεις του κοινωνικού ενδιαφέροντος σε θεσμούς όπως ο Συνήγορος του Παιδιού η διαδρομή είναι πλούσια, αν και κυρίως συμβολική.
Ο ορισμός της έννοιας παραμένει ανάμεσα σε σλόγκαν και καλές προθέσεις αδιευκρίνιστος .
Μέρος μίας εποχής που το θέμα «παιδί» αποκτά σημαντική προβολή, ίσως γιατί μαζί με τα ζώα συντροφιάς τα παιδιά είναι ευαίσθητοι τομείς που διεγείρουν συναισθήματα σε καιρούς στεγνούς συναισθηματικά. Η προβολή αυτή συνδέεται βέβαια με τεράστια δυσπραγία των υποκειμένων της καθώς τα παιδιά πλέον αποτελούν εργατικό δυναμικό πολύτιμο, αντικείμενο (στο σύνολο ή μόνο μέρη του σώματός τους) συναλλαγής εξωθεσμικό, αντικείμενο ερωτικής εκμετάλλευσης κοκ: η τρυφερή τους σάρκα αξίζει πλέον και αποτιμάται οικονομικά…
Μια σκέψη αρμόζει για το θέμα. Μια αγωνία και ένα κείμενο που να εξηγεί γιατί ο ιδεαλισμός δεν αποτελεί πηγή των δικαιωμάτων του παιδιού.
Το ζήτημα απαιτεί συνολική αναθεώρηση της νοηματοδότησης των δικαιωμάτων. Για να κατανοήσουμε τους λόγους χρειάζεται η πολυτέλεια της σκέψης όμως δυστυχώς.
