Η δίκη του Οσκαρ Ουάιλντ

Η δίκη του Οσκαρ Ουάιλντ

Γόνος αστικής ιρλανδικής οικογένειας ο Οσκαρ Ουάιλντ έζησε στο τέλος της Βικτωριανής Εποχής. Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του συγκαταλέγονται το μυθιστόρημα Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκραίη και το τελευταίο του έργο-επιστολή De Profundis.

Γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου του 1854 στο Δουβλίνο.

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του το 1878 εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Λονδίνο. Εστέτ εκ χαρακτήρος, αφιέρωσε τη ζωή του στην αναζήτηση του ωραίου και του παράδοξου. Γρήγορα γνώρισε τον θαυμασμό της λονδρέζικης αριστοκρατίας, που τον παρακολουθούσε και τον μιμήθηκε ως πρότυπο. Όλοι επαναλάμβαναν τις πνευματώδης φράσεις του, αγόραζαν πολύτιμες πέτρες και κοιτούσαν με υπεροψία τη ζωή, όμοια μ’ αυτόν. Η λογοτεχνική του δόξα έφτασε στο αποκορύφωμα το 1891 με το μοναδικό του μυθιστόρημα «Το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι».

Αν και ήταν παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών, η προσωπική ζωή του Όσκαρ Ουάιλντ ήταν ανοιχτή σε κουτσομπολιά. Το 1895 κατηγορήθηκε για ομοφυλοφιλία, για τις στενές σχέσεις του με τον νεαρό ομότεχνό του Άλφρεντ Ντάγκλας και οδηγήθηκε στο δικαστήριο, όπου καταδικάσθηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικών έργων.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ έσβησε στην εξορία, μακριά από τους φίλους, την οικογένεια και όσους αγαπούσε. Η αιτία ήταν ένας παράνομος έρωτας. Ο Γουάιλντ με το Λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας. Ο Ουάιλντ με τον Λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας. Το καλοκαίρι του 1891, ο 37χρονος Όσκαρ Ουάιλντ γνώρισε τον κατά δεκαέξι χρόνια νεότερό του, Λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας. Είχε μόλις κυκλοφορήσει ένα απ’ τα σημαντικότερα έργα του λογοτέχνη, το «Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι» και ο νεαρός Λόρδος ήταν τεράστιος θαυμαστής του. Η σχέση τους ήταν απολαυστική για αυτούς και ενοχλητική για όλους τους άλλους. Το δέσιμο των δύο αντρών κράτησε μέχρι το 1895, όταν ο πατέρας του Άλφρεντ αποφάσισε να βάλει τέλος στη σχέση, την οποία ο ίδιος και η κοινωνία χαρακτήριζαν ανήθικη. Ο Μαρκήσιος του Κουίνσμπερι, ο πατέρας του Λόρδου Άλφρεντ, σύχναζε στο ίδιο κλαμπ με τον λογοτέχνη. Για να ξεμπροστιάσει λοιπόν,τις προσωπικές προτιμήσεις του Ουάιλντ, άφησε μια κάρτα στον μπάτλερ που έγραφε: «Προς τον Όσκαρ Ουάιλντ, τον σοδομίτη».

Ο σοδομισμός στην Αγγλία ήταν παράνομος και η τιμωρία μπορούσε να είναι ακόμα και ο θάνατος. Η δημόσια κατηγορία του Μαρκήσιου σήμαινε ότι ο Ουάιλντ είχε δύο επιλογές: είτε να φύγει απ’ την Αγγλία για όσο χρόνο χρειαζόταν, ώστε να ξεχαστεί το σκάνδαλο, είτε να έμενε και να ξεκινούσε δικαστική μάχη με τον κατήγορο, ελπίζοντας ότι θα αθωωθεί. Ο ποιητής επέλεξε το δεύτερο. Έκανε μήνυση στον Μαρκήσιο για δυσφήμιση. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι ο Ουάιλντ είχε πράγματι ερωτικές σχέσεις με άντρες και αν αυτό αποδεικνυόταν, η κατηγορία για δυσφήμιση δεν θα έστεκε. Ο Ουάιλντ απόφάσισε να αποσύρει τη μήνυση, αλλά πείστηκε από τον Λόρδο Άλφρεντ που επέμενε να διωχθεί ο πατέρας του.

Η δίκη του Μαρκήσιου για δυσφήμιση

Στις 3 Απριλίου του 1895, ξεκίνησε η δίκη του Μαρκήσιου του Κουίνσμπερι για δυσφήμιση κατά του Όσκαρ Ουάιλντ. Τα πράγματα δεν πήγαν καλά για τον λογοτέχνη. Το «Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι», το οποίο είχε δεχτεί έντονη κριτική για τις αναφορές σε ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ αντρών, χρησιμοποιήθηκε εναντίον του. Το ίδιο και πολλές φήμες που κυκλοφορούσαν σχετικά με προηγούμενους αγαπημένους του Ουάιλντ. Η εξέλιξη ήταν πολύ άσχημη για τον ταλαντούχο συγγραφέα, καθώς εκδόθηκε ένταλμα σύλληψής του, με τις κατηγορίες του σοδομισμού και άσεμνης συμπεριφοράς. Τότε δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Evening News» κείμενο του Ουάιλντ, που έλεγε ότι δε μπορούσε να κερδίσει τη δίκη χωρίς να βάλει τον Λόρδο Άλφρεντ αντιμέτωπο με τον πατέρα του, αλλά από σεβασμό επέλεξε να μην το κάνει. Με την έκδοση του εντάλματος, ο Ουάιλντ βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα. Οι φίλοι του τον προέτρεπαν να φύγει από την Αγγλία, αλλά η μητέρα του, του είπε να κάτσει και να πολεμήσει σαν άντρας. Έτσι κι έκανε.

Η δίκη για «την αγάπη, που δεν τολμά να φανερωθεί»

Η δίκη ξεκίνησε στις 26 Απριλίου του 1895, αλλά αυτή τη φορά, ο Ουάιλντ βρισκόταν στη θέση του κατηγορουμένου. Κάποια στιγμή αναφέρθηκε το ποίημα «Δύο Αγάπες», που είχε γράψει ο Λόρδος Άλφρεντ. Τελευταίες λέξεις ήταν «Είμαι η αγάπη που δεν τολμά να φανερωθεί». Ο Ουάιλντ, που απολογούνταν, ρωτήθηκε για το νόημα του στίχου. Η απάντηση που έδωσε ήταν αντάξια του λογοτεχνικού του ταλέντου. Μίλησε με πάθος και θεατρικότητα, περιγράφοντας την πνευματική στοργή ενός άνδρα για τον φίλο του, ως την ευγενέστερη μορφή αγάπης. Μετά το τέλος της ομιλίας του, οι παρευρισκόμενοι ξέσπασαν σε τρελά χειροκροτήματα. Η ευγλωττία του κατηγορούμενου κέρδισε την εύνοια των ενόρκων, με αποτέλεσμα να μην καταφέρουν να βγάλουν απόφαση. Η δίκη αναβλήθηκε για τις 22 Μαΐου. Οι φίλοι του Ουάιλντ τον συμβούλευαν και πάλι να φύγει, αλλά εκείνος σε γράμμα του προς τον Λόρδο Άλφρεντ έγραψε ότι δεν ήθελε «να τον πουν δειλό ή λιποτάκτη». Στις 25 Μαΐου, η τρίτη και τελευταία δίκη έκλεισε με την καταδίκη του Ουάιλντ σε δύο χρόνια καταναγκαστικών έργων.

Από τη δίκη του Οσκαρ Ουάιλντ

Στο πρώτο ερώτημα του συνηγόρου του απάντησε ως εξής:
ΟΥΑΪΛΔ: Είμαι ο μηνυτής εις την παρούσαν υπόθεση. Είμαι 39 ετών. Ο πατέρας μου ήταν ο Σερ Ουίλιαμ Ουάιλδ, γιατρός στου Δουβλίνο και πρόεδρος της επιτροπής της Απογραφής.
Στο άκουσμα της ηλικιας του Ουάιλδ, ο Κάρσον, ο συνήγορος του Κουήνσμπερι, έσπευσε να κρατήσει μια σημείωση. Τι είχε συμβεί; Ο Ουάιλδ, κατεχόμενος απ’ την ιδέα πως θάκανε κακή εντύπωση στους ενόρκους η διαφορά μεταξύ 40 και 20, όση ήταν η διαφορά της ηλικίας μεταξύ του Ντάγκλας και της δικής του, σκέφτηκε να μικρύνει τη δική του με την αντίληψη πως το 39 θα χτυπούσε λιγότερο στ’ αυτί απ’ το 41. Λησμόνησε όμως πως ο Κάρσον ήταν συμμαθητής και συνομήλικός του. Κι έτσι με το ανόητο αυτό ψέμα τούδινε ένα πρώτο αιχμηρό βέλος που αυτός θα το χρησιμοποιούσε σε λίγο για να τον πλήξει στο πιο ευπρόσβλητο σημείο του: την αξιοπιστία του.
Λένε πως ο Κάρσον έδινε μεγάλη σημασία στο ποια θα ήταν η πρώτη ερώτηση που θάκανε στον αντίπαλό του, ώστε να τον βάλει σε ψυχολογικώς μειονεκτική θέση. Και βεβαιώνουν ακόμα πως μπαίνοντας την πρώτη μέρα στη δίκη δεν είχε βρει ακόμη το αντικείμενο απάνω στο οποίο θάκανε την πρώτη του ερώτηση στο φοβερό αντίδικό του. Η ψεύτικη δήλωση του Ουάιλδ για την ηλικία του του τόδωσε: Έτσι μόλις ετέλειωσε τις ερωτήσεις του ο Κλαρκ, σηκώθηκε αμέσως ο Κάρσον για ν’ αρχίσει την αντεξέταση του Ουάιλδ. Κι η πρώτη ερώτησή του ήταν:
ΚΑΡΣΟΝ: Είπατε ότι είστε ηλικίας 39 ετών. Νομίζω ότι είστε υπέρ τα 40. Εγεννήθητε στις 16 Οκτωβρίου 1854;
ΟΥΑΪΛΔ: Δεν επιθυμώ να ποζάρω για νέος. Είμαι 39 ή 40 ετών. Έχετε το πιστοποιητικό της γεννήσεώς μου κι αυτό λύει το ζήτημα.
ΚΑΡΣΟΝ: Αλλ’ εφόσον εγεννήθητε το 1854, σημαίνει ότι είσαστε υπέρ τα 40;
ΟΥΑΪΛΔ: Α! Έχει καλώς.
ΚΑΡΣΟΝ: Τι ηλικίας είναι ο Λόρδος Άλφρεντ Ντάγκλας;
ΟΥΑΪΛΔ: Είναι περίπου 24 ετών και όταν γνωριστήκαμε για πρώτη φορά ήταν μεταξύ 20 και 21 χρονών.

Απόσπασμα από το περιοδικό ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, τ. 830, 1/2/1962

Εξορία και θάνατος Ο τάφος του στο Παρίσι.

 Ο Όσκαρ Ουάιλντ πέθανε στις 30 Νοεμβρίου του 1900 από μηνιγγίτιδα και πριν το θάνατό του ασπάστηκε τον Καθολικισμό. Σχετικά με τα αίτια του θανάτου του, έχουν δοθεί διαφορετικές ερμηνείες. Ο βιογράφος του Richard Ellmann, υποστήριξε πως οφειλόταν σε σύφιλη, ωστόσο ο Μέρλιν Χόλαντ, επίσης βιογράφος και εγγονός του Ουάιλντ, θεωρεί πως η ερμηνεία αυτή αποτελεί παρανόηση, συνδέοντας τη μηνιγγίτιδα που τον προσέβαλε με μία χειρουργική επέμβαση που είχε προηγηθεί. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, όπως αυτή επιβεβαιώνεται και από αναφορές των ιατρών του Ουάιλντ, τα αίτια του θανάτου του δεν σχετίζονται με πιθανή σύφιλη. Ο τάφος του βρίσκεται σήμερα στο Παρίσι. 

Άρρωστος, πάμφτωχος, εγκαταλελειμμένος από φίλους και οικογένεια,πέθανε στις 30 Νοεμβρίου του 1900, από εγκεφαλική μηνιγγίτιδα. Το χιούμορ του δεν τον είχε εγκαταλείψει ούτε στιγμή. Σε μία απ’ τις τελευταίες εξόδους του, πριν χάσει τη μάχη με τον θάνατο, είχε πει για το δωμάτιο στο ξενοδοχείο που έμενε: «Εγώ και η ταπετσαρία παλεύουμε μέχρι θανάτου. Ένας απ’ τους δυο μας πρέπει να φύγει»….

 όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/petheni-sto-parisi-exoristos-ke-tapinomenos-o-oskar-ouailnt/