υπόθεση Τσαλικίδη: ξεδοντιάζοντας το τέρας

υπόθεση Τσαλικίδη: ξεδοντιάζοντας το τέρας

Δεν ξέρω πραγματικά πόσο κουράγιο έχει μία οικογένεια που βρήκε το παιδί της κρεμασμένο να συνεχίζει δικαστικούς αγώνες όταν “ο φάκελος μπαίνει στο αρχείο” και το νεκρό της παιδί έχει “αυτοκτονήσει”. Η απορία μου είναι συχνή και πολλές φορές αναρωτιέμαι αν αξίζει να δίνεις ελπίδες σε πελάτες ως δικηγόρος καθώς ξέρεις ότι κάποια πράγματα στη χώρα είναι δεδομένα. Ενα από αυτά είναι ότι οι υποθέσεις πολιτικού ενδιαφέροντος, όπως και οι διάδικοι πολιτικού ενδιαφέροντος πέφτουν συνήθως στα μαλακά. Η οικογένεια Τσαλικίδη το ήξερε το δίχως άλλο καθώς είχε καλούς νομικούς συμβούλους. Αποφάσισε όμως να το παλέψει. Και κέρδισε τη μάχη προς το παρόν τουλάχιστον. Μια μάχη που δεν θα φέρει πίσω το παιδί της αλλά που θα αποδείξει ότι τιμήθηκε η μνήμη του και η ζωή του. Διότι μετά το βιολογικό θάνατο του Κώστα Τσαλικίδη υπήρξε και δεύτερος θάνατος ηθικής τάξεως, χειρότερος ίσως από τον πρώτο. Ο θάνατος που του πρόσφερε η δικαιοσύνη κουκουλώνοντας την υπόθεση και θέτοντάς την στο αρχείο. Η οικογένεια προσέφυγε στο Δικαστήριο του Στρασβούργου και δικαιώθηκε με μια απόφαση που δεν θα ήθελα να διαβάσω αν ήμουν δικαστής, αν ανήκα δηλαδή στο συγκεκριμένο σώμα και ήξερα ότι με αφορά. Θα με αφορούσε μάλιστα ακόμη και αν δεν είχα συμμετοχή στην υπόθεση. Διότι έμεινα σιωπηλός και ανέχτηκα. Για τη διερεύνηση των αιτιών του θανάτου έγιναν δύο έρευνες : Η πρώτη μεταξύ του 2005-2006 η οποία κατέληξε ότι ο θάνατος προήλθε από απαγχονισμό. Μια συμπληρωματική έρευνα έγινε κατά τη διάρκεια 2012- 2014 που επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα της πρώτης, ήτοι ότι επρόκειτο για αυτοκτονία.Παρ’ όλα αυτά οι δύο από τους τρεις ιατροδικαστές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αιτία του θανάτου δεν είχε εντελώς διασαφηνιστεί.

Η δικογραφία για την υπόθεση του θανάτου του στελέχους της Vodafone έχει μπει δηλαδή δύο φορές στο αρχείο, την πρώτη το 2006 μετά από έρευνα του τότε Εισαγγελέα, Ιωάννη Διώτη, και τη δεύτερη το 2014 μετά από έρευνα εφέτη ανακριτή. Το ΕΔΔΑ καταδίκασε την Ελλάδα για παραβίαση του άρθρου περί προστασίας της ανθρώπινης ζωής και επισημαίνοντας ανακολουθίες στους χειρισμούς που έγιναν από την ελληνική Δικαιοσύνη επιδίκασε αποζημίωση για ηθική βλάβη, ύψους 54.000 ευρώ (μαζί με τα δικαστικά έξοδα), στην οικογένεια του Κώστα Τσαλικίδη. Επίσης, έκρινε πως οι ελληνικές Αρχές παρέλειψαν να διενεργήσουν επαρκή έρευνα για το θάνατο του ώστε να εξακριβωθεί αν συνδεόταν αιτιωδώς με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Σημειώνεται πως από την πρώτη στιγμή, η οικογένεια του εκλιπόντος υποστήριξε πως ο 34χρονος είναι θύμα δολοφονικής ενέργειας και ότι το συμβάν σχετίζεται με το θέμα των παρακολουθήσεων.

Οπως συμβαίνει και με τους γραφολόγους, οι ιατροδικαστές και οι πραγματογνώμονες που καλούνται να προσφέρουν αποδεικτικά στοιχεία ξέρουμε ότι συνήθως υποστηρίζουν ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ. Και το δικαστικό σύστημα περιορίζεται σε αυτές τις αποδείξεις συχνότατα.  Συγκεκριμένα, ο 38χρονος Κ. Τσαλικίδης βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του στις 9 Μαρτίου το 2005 και ο θάνατός του αποδόθηκε από τις Ελληνικές Αρχές σε αυτοκτονία. Ωστόσο, η οικογένειά του από την πρώτη στιγμή υποστήριζε ότι πρόκειται για έγκλημα, αφού τα ευρήματα που υπήρχαν στη δικογραφία συντελούσαν προς αυτή την κατεύθυνση. Τους ισχυρισμούς της οικογένειας δέχθηκε χθες και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδικάζοντας ομόφωνα την Ελλάδα για παραβίαση του άρθρου2 (Δικαίωμα στη Ζωή –Έρευνα) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα να καταβάλει στην οικογένεια του θύματος αποζημίωση 50.000 ευρώ συν 4.000 ευρώ τα δικαστικά έξοδα. Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι οι Αρχές της χώρας μας δεν διερεύνησαν την έλλειψη ενδείξεων τραυματισμού που συνήθως υπάρχουν σε περιπτώσεις αυτοκτονιών με θηλιά, την έλλειψη σημαδιών από το σχοινί στο λαιμό του θύματος, την απουσία κινήτρου για αυτοκτονία καθώς και τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των συμπερασμάτων της αρχικής εγκληματολογικής έκθεσης (2005) και της δεύτερης που συντάχθηκε το 2014. Μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών, Αντώνης Λιόγας ανέθεσε την εκ νέου διερεύνηση της υπόθεσης στον εισαγγελέα Εφετών, Γρηγόρη Πεπόνη.

Η σύντομη αυτή αναφορά στο ιστορικό καθιστά σαφές το πόσο πολύ κόπο και σθένος απαιτείτο να έχει η οικογένεια αυτή για να φθάσει ως εδώ γνωρίζοντας μάλιστα ότι οι πιθανότητες ανάδειξης της αλήθειας είναι περιορισμένες. Όμως το έκανε. Το άντεξε και το κατάφερε. Πολλές φορές που παραδίδει κανείς τα όπλα πρέπει να θυμάται αυτή την οικογένεια και το πείσμα της.  Πολλές φορές θα πρέπει να πεισμώνει έστω και αν η υπόθεση δικαιοσύνη στην Ελλάδα απαιτεί δύο ή τρεις ζωές για να έχεις πιθανότητες να βγάλεις άκρη. Αν η υπόθεση αυτή πρέπει να μας διδάξει κάτι είναι ότι δεν πρέπει να λυγίζουμε υπό την πίεση της πραγματικότητας των “λεπτών” υποθέσεων. Αυτών που είναι ευαίσθητες και μας κάνουν να φοβόμαστε. Διότι αν κάποιος κρέμασε τον Κώστα Τσαλικίδη μια φορά, μπορεί να το επαναλάβει χωρίς φόβο για να μην αποκαλυφθεί. Και η οικογένεια και οι δικηγόροι και ο δικαστής που θα επαλειφθεί κινδυνεύουν. Όσο όμως τα καταφέρνουν το τέρας ξεδοντιάζεται.  Και ναι, δικαιοσύνη στην Ελλάδα, σημαίνει να ξεδοντιάσεις το τέρας. Να το κάνεις να σε φοβάται περισσότερο από όσο το φοβάσαι εσύ.